Bayram Salası Nedir, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Bayram Salası, Dinî mûsikide sala formunun bir çeşidi.           

Arapça “dua” mânasına gelen sala (salât Ouu,)r dinî mûsikide Hz. Muhammed’e Allah’tan rahmet ve selâm temenni eden, belli bestesiyle okunan çeşitli güftelere ve­rilen genel addır. Cami mûsikisi formları arasında yer alan ve sözleri Arapça olan salalar okundukları yer ve zamana göre sabah salası, cenaze salası, bayram sala­sı, salât-ı ümmiyye gibi adlarla anılırlar.

Bayram salası aynı zamanda cuma günleri de okunduğundan “bayram ve cuma salası” adıyla da anılır. Bu sala bay­ram namazları ile cuma namazından ön­ce müezzin mahfelinde okunurdu. Subhi Ezgi, Hatîb Zâkirî Hasan Efendi tara­fından bestelendiğini kaydettiği Bayatî makamındaki bu eserin güfte ve nota­sını Türk Musikisi ve Temcit-Na’t-Salât-Durak adlı eserlerinde neşretmişti. Güftesini kimin yazdığı bilin­meyen bu salanın metni şöyledir:

Camilerde sala şu şekilde okunurdu: Müezzinler tarafından hep birlikte “Yâ Mevlâ Allah!” dendikten sonra bir mü­ezzin “irs1” ile başlayan bir cümle okur, ardından yine birlikte “Yâ Mevlâ!…” kıs­mı okunurdu. Bu şekilde cümleler bit­tikten sonra  bir  müezzin  tarafından ibaresi terennüm edilir ve bunu müez­zinlerin ” demesi takip ederdi. Böylece sona eren salanın ardın­dan da bir dua yapılırdı, Öztuna, Büyük Türk Musikisi Ansiklopedisi’nde bu salanın ayrıca minarede de okunduğu­nu kaydetmekte, ancak icrası hakkında bilgi vermemektedir.

Günümüzde bu şekliyle bayram ve cu­ma günleri cami içerisinde sala okuma âdeti kalkmış olup sadece bazı camiler­de bu salanın dışında, değişik güfte ve bestesiyle minareden okunan bir sala ic­rasına şahit olunmaktadır.