Bartolomeo Ammannati Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

AMMANATI, Bartolommeo (1511-1592)

İtalyan heykelci ve mimar. Manyerizm’ in önde gelen temsilcilerindendir.

Settignano’da doğdu. Floransa’da öldü. Pisa’da Stagio Stagi ile çalışmış olduğu sanılıyor. İlk yapıtı, bu kentin katedralindeki bir mihrap kemeridir. En çok etkilendiği sanatçılar Michelangelo ve Jacopo Sansovino’ydu. 1540 dolaylarında yanında çalışmaya başladığı Sansovino’ya, Venedik’teki St.Mark Kütüp-hanesi’nin yapımında yardım etti. 1550’den sonra Vasari ve Vignola ile birlikte Papa III. Julius için Roma’da yapılan Villa Giulia’da çalıştı. En tanınmış yapıtlarından biri olan Floransa’daki Sta.Trinitâ Köprüsü’ nü 1567-1570 arasında tamamladı. Daha sonra aynı kentte, heykelcilik alanında en önemli ürünü sayılan Signoria Meydanı’ndaki çeşmeyi gerçekleştirdi. Son yıllarında Karşı-Reformasyon’un etkisiyle, din dışı yapıtlarından ötürü pişmanlık duyduğunu belirten bir yazı yazmak zorunda kaldı. Çıplak figürlerini örtmeye ya da ortadan kaldırmaya zorlandı:

Ammanati, 16.yy’da özellikle Floransa’da yaygın olan Manyerizm’in etkisindeydi. Yüksek Rönesans’ın dengeli, bütünlüklü ürünlerinden farklı olarak, yapıtlarındaki figürler, hayli incelmiş, abartılarak uzatılmıştır. Signoria Meydanı Çeşmesi’nin ortasında yer alan büyük Neptün heykeli, Michelangelo’nun güçlü figürlerinin biraz yumuşatılmış bir uyarlaması gibidir. Bu mermer heykeli çevreleyen, bronzdan yapılmış çeşitli su perileri ise, dönemin aristokratik zevklerine uygun düşen bir incelik ve canlılık gösterir. Ammana-ti’nin yenilik arayan eğilimi Santa Trinita Köprüsü’n-de de belirgindir. Bu köprüde, sanatçı, sivri tepeli bir kemer kullanmış, ancak tepe açısını oldukça geniş tutarak hemen hemen belirsiz bir hale getirmiştir. Köprünün bu basık, geniş kemerleri elips biçimine yaklaşır. Bilimsel verilerden yoğunlukla yararlanılarak yapılmış olan köprünün özellikleri, o dönemde yaygın bir ün kazanarak benimsenmiş ve daha sonraki çeşitli yapıtlarda da uygulanmıştır.

Ammanati’nin yapıtlarında Manyerizm’in tipik özellikleri görülür. Estetik kaygılar, çoğunlukla doğal görünümlerdeki ölçülülük ve kesinliğin önüne çıkar; kimi zaman belirsizliklere yer verilir. Sanatçı, döneminin anlayış ve zevkini yetkinlikle özümsemiş olmanın yanı sıra, zengin bir yaratıcı yetenek ortaya koymuş, böylece, zaten yenilik yönelişlerini barındıran Manyerizm’in en etkili temsilcilerinden olmuştur.

•    YAPITLAR: Pitti Sarayı Avlusu, 1558-1570; Sta.Trinitâ Köprüsü, 1567-1570; Signoria Meydanı Çeşmesi, 1571-1575; Roma Cizvit Koleji, 1582-1585.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi