Baron Carl Gustav Emil Mannerheim kimdir? Hayatı ve eserleri

Baron Carl Gustav Emil Mannerheim kimdir? Hayatı ve eserleri: Fin Mareşali ve devlet adamı. Mareşal Baron Carl Gustav Emil Mannerheim, 4 Haziran 1867’de Villnasturku’da doğdu ve 27 Ocak 1951 târihinde Lausanne’da öldü. Mensup bulunduğu âilede hem İsveçli, hem de Fin kanı vardır. Nik Olayeu Süvârî Okulunda askerlik tahsilini bitirdikten sonra 1889’da Rus ordusuna girdi. 1904-1905’teki Rus-Japon Harbine ve 1914 yılında başlayıp, 1918’e kadar süren Birinci Dünya Savaşına katıldı. Rus Erkân-ı Harbiyesi tarafından Orta Asya’nın keşfedilmemiş bölgelerinde tetkik seyâhati yapmaya memur edildi.

Birinci Dünya Harbinin başında Hassa Süvârî Alay Komutanı iken harbin sonunda Romanya’daki süvârî kolordusu komutanlığına getirildi. Rusya’daki Bolşevik ihtilâlinden sonra asıl vatanı Finlandiya’ya dönen Mannerheim, 1917 ihtilâlinden sonra Finlandiya’nın bağımsızlığı için çarpışan orduların başında komünistleri Tampere’de bozguna uğratarak dağıttı. 14 Aralık 1918’de Finlandiya Kral nâibi seçildi. 1919-1931 arasında yarı emekli hayatı sürmüş, 1931’de Müdafaa-i Meclis Başkanı olmuştur. İkinci Dünyâ Savaşında Finlandiya’nın Sovyetler Birliği’ne karşı Mannerheim adı verilen savunma hattı ile direnmesini sağladı (1939-1940). 1941-1944 yılları arasında Almanya ile birlikte Sovyetlere karşı savaştı. Ryti’nin istifâsı üzerine 1 Ağustos 1944’ten 1946’ya kadar cumhurbaşkanlığı yaptı.

4 Mart 1946’da, sağlık sebebiyle istifâ ederek İsviçre’ye çekildi ve 27 Ocak 1951 târihinde Lozan’da öldü.

ESERLERİ:

Across Asia from West to East (Asya’da Batıdan Doğuya Gezi, 2 cild, 1940); 1907 yılında Rus ordusunda görevliyken gittiği Orta asya ve Çin’de atla yaptığı inceleme gezisinde Sarı Uygurlarla kalmış, bunlarla ilgili gözlem ve araştırma notlarını A visit to the Saro and Sbera Yögurs (Journal de la Sociètè Finno-Ougrienne, XXVII, 2; 1911) isimli yazısında değerlendirmiştir. Minnen (Hâtıralar, 1951-1953). Mannerheim bu araştırma bilgilerini yeni incelemelerle genişletmiştir. Mannerheim’den sonra Sarı Uygurcayı inceleme ve araştırmayı S. E. Malov sürdürmüştür. Türkçenin şîveleri içinde özel bir öneme sahip Sarı Uygurlar arasında W.W.Rockhill, G.N.Potanin gibi araştırmacılar da inceleme ve araştırmada bulunmuşlardır.

KAYNAK: REHBER ANSİKLOPEDİSİ, 13. CİLT