Aziz Nesin Kimdir, Hayatı, Kitapları, Edebi Kişiliği, Hakkında Bilgi

NESİN, Aziz (1915 – 6 Temmuz 1995; Alaçatı, Çeşme, İzmir)

Türk, yazar. Toplumsal gerçekçi yaklaşımı ve yergi gücüyle çağdaş Türk gülmece edebiyatının öncüsü olmuştur.

20 Aralık 1915’te İstanbul’da, Heybeliada’da doğdu. Asıl adı Mehmet Nusret’tir. Darüşşafaka’dan
sonra Kuleli Lisesi’nde ve Harp Okulu’nda okudu, 1939’da Askeri Fen Okulu’nu bitirerek teğmen rütbesiyle orduya katıldı. Askeri Fen Okulu’ndayken Güzel Sanatlar Akademisi (bugün Mimar Sinan Üniversitesi) Süsleme Bölümü’ne devam etti. Çeşitli yerlerde subay olarak görev yaptı. Bu arada önce Yedigiin dergisinde Vedia Nesin takma adıyla ilk ürünleri olan şiirlerini, daha sonra da Millet ve Yeni Adam dergilerinde öykülerini yayımladı. 1944’te üsteğmenken ordudan ayrıldı. Bir süre bakkallık, muhasiplik gibi işler yaptıktan sonra gazeteciliğe başladı. Yedigün, Karagöz, Tan dergi ve gazetelerinde çalıştı. Bir süre Cumartesi adlı bir haftalık magazin dergisi yayımladı. 1946’da Sabahattin Ali’yle birlikte Markopaşa gülmece dergisini çıkardı. Dönemin yönetimini eleştiren tutumu nedeniyle birçok kez kapatılan derginin yayınını Malum Paşa, Merhum Paşa, Bizim Paşa, Yeni Baştan vb. gibi adlarla, Sabahattin Ali’nin ölümünden sonra da, 1950’ye değin sürdürdü. Bu arada 1947’den başlayarak çeşitli yazılarından ötürü toplam beş buçuk yıl hapis yattı. 1951’de hapisten çıkınca bir kitapçı dükkânı açtı, daha sonra bir fotoğraf stüdyosu işletti. 1954’te Akbaba dergisinde yeniden yazarlık yaşamına döndü. Çeşitli dergi ve gazetelerde çalıştı, gülmece öyküleri, röportajlar, fıkralar yayımladı. Bu yazılarında iki yüze yakın takma ad kullandı. 1956’da Kemal Tahir’le birlikte Düşün Yayınevi’ni kurdu. 1958’den sonra yayımcılığı tek başına sürdürdü. 1962’de Zübük adlı gülmece dergisini çıkardı. 1963’te yayınevinin yanması üzerine, yazarlığı tek uğraş edindi. 1972’de kimsesiz çocukları okutmayı amaç edinen Nesin Vakfı’nı kurarak kitaplarının budan sonraki gelirlerini bu vakfa bağışladı. 1976’dan başlayarak, her yılın edebiyat ürünlerinden yaptığı seçmeleri içeren Nesin Vakfı Edebiyat Yıllığı’nı yayımladı.

İtalya’da 1956 ve 1957’de iki kez Altın Palmiye, Bulgaristan’da 1966’da Altın Kirpi ve 1977’de Hitar Petar, SSCB’de 1969’da Krokodil ödüllerini, 1975’te Asya-Afrika Yazarlar Birliği’nin Lotüs Odülü’nü aldı. 1969’da Karagöz’ün Kaptanlığı-Berberliği-Antrenörlüğü oyunlarıyla Karacan Armağanı’nı, 1970’te Çiçu oyunuyla Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü’nü kazandı. 1974’te Pırtlatan Bal oyunuyla Arkın Çocuk Yazını Ödülleri’nde ikinci oldu. 1979’da Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz romanıyla da Madaralı Roman Odülü’nü aldı. Yapıtları yirmi dokuz yabancı dile çevrildi, oyunları on yabancı ülkede sahnelendi. 1979’da seçildiği Türkiye Yazarlar Sendikası başkanlığı görevine uzun yıllar devam etti.