Ayetel Kürsi Nedir, Ne Demek, Fazileti, Kur’an’da Nerede, Hakkında Bilgi

Ayetü’l-kürsî, Bakara sûresinin tevhid akidesini anlatan 255. âyetinin adı.

Adını, âyetin içinde geçen ve “taht, hü­kümranlık, ilim, kudret” gibi mânalara gelen kürsî kelimesinden almıştır. Naziilili Muhammed Hakkı, Âyetü’l-kürsî’-nin fazileti hakkında doksan beş hadis ve ayrıca bu âyet için doksan üç isim tesbit ettiğini kaydettikten sonra ken­disinin önem verdiği bazı delillere daya­narak âyetin kırk kadar adını zikretmek­tedir (bk. Hazînetü’l-esrâr, s. 125-138). Ge­nellikle bu isimler ya Âyetü’l-kürsî’nin fazileti (a’zamü’l-âyât, seyyidetü âyi’i-Kur-ân, efdalü ayi’l-Kur’ân, eşrefü âyi’l-Kur’ân) veya konusu (âyetü sıfâtillâh, âyetü’t-tev-hîd) yahut da okunduğu takdirde sağla­yacağı faydalar (el-âyetü’l-hâfıza, el-âyetü’d-dâfla) göz önünde bulundurularak düşünülmüş ve düzenlenmiştir.

Tamamı on cümleden ibaret olan Âyetü’l-kürsî’de Allah Teâlâ’nın birliği. O’nun hay (daima diri) ve kayyûm (zâtı ile kaim) olduğu, uyuklama ve dalgınlık gibi be­şerî sıfatlardan münezzeh olup kâinatı kendi tasarrufunda bulundurduğu, O’nun izni olmadan kimsenin şefaat edeme­yeceği, bilgisinin ezel ve ebedi kuşattı­ğı, kudretinin arz ve semaları kapladığı ve zâtının çok yüce olduğu bildirilerek tevhid inancının esasları açık bir şekilde ifade edilmiştir.

Âyetü’l-kürsi’nin fazileti hakkındaki ba­zı hadislerde Hz. Peygamber Kur’an’da en büyük âyetin Âyetü’l-kürsî olduğunu (Müslim, “Müsâfirîn”, 258; Ebü Dâvûd, “Şalât”, 352, “Hurûf”, 1), yatağına girer­ken onu okuyan kimseyi Allah’ın koru­yacağını ve şeytanın ona yaklaşamaya­cağını (Buhârî, “Vekâlet”, 10), bu âyetin içinde Allah’ın en yüce isminin bulundu­ğunu [Müsned, VI, 461] ve Kur’an âyetle­rinin efendisi olduğunu (Tirmizî, “Fezâ’i-lü’l-Kur’ân”, 2) haber vermiştir. Rivayet tefsirlerinde yer alan bazı hadislerde de Ayetü’l-kürsî’yi okuyana Allah’ın hemen bir melek göndereceği, ertesi güne ka­dar bu meleğin onun iyiliklerini yazaca­ğı ve kötülüklerini sileceği, farz namaz­ların arkasından onu okuyanın da öldü­ğü zaman cennete gireceği ifade edil­miştir. Bu hadislerde işaret edilen fazi­leti sebebiyledir ki Âyetü’l-kürsî namaz­ların sonunda genellikle okunan bir âyet­tir. Aynı inançla namaz dışında da sık sık okunan âyetler arasında yer alır.

Ayetü’l-kürsî hakkında daha çok “Tefsîru âyeti’l-kürsî” adıyla yazılmış müsta­kil tefsir risaleleri de vardır (meselâ bk. Süleymaniye Ktp., Lâleli, nr. 1864/2; Serez, nr. 4015/1; Şehid Ali Paşa, nr. 314/ 2; Râşid Efendi, nr. 50; Pertev Paşa, nr. 621/2; Fâtih, nr. 167, 5340/20; Esad Efen­di, nr. 3415/4, 3665/10).

Diyanet İslam Ansiklopedisi