Tarihi Şahsiyetler

Auguste Laurent Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

LAURENT, Auguste (1807-1853)

Fransız, kimyacı. Organik kimyaya kuramsal katkısıyla tanınmıştır.

14    Kasım 1807’de (ya da 14 Eylül 1808’de) Langres yakınlarındaki La Folie’de doğdu, 15 Nisan 1853’te Paris’te öldü. 1830’da Madencilik Okulu’ndan maden mühendisliği diplomasını alıp, bir süre kimyacı Dumas’nın asistanlığını yaptıktan sonra, 1832-1834 arası Sevres’deki porselen fabrikasında kimyacı olarak çalıştı. 1835’te özel dersler vermek üzere Paris’te açtığı okulu bir yıl sonra kapattı. 1836-1837 arası bir parfüm üreticisiyle ortak olarak çalışırken, bir yandan da Sorbonne’daki dersleri izleyerek 183/’de kimya doktorasını aldı. 1838’de Bordeaux Universitesi’nde kimya profesörlüğüne getirilen Laurent, 1846’da Paris’e yerleşti, 1848’de de darphanede ayar uzmanı olarak görev aldı. 1850’de College de France’ta profesörlüğe atanma önerisi, yeterli oyu almasına karşın, büyük bir olasılıkla radikal siyasal görüşleri nedeniyle engellendi.

Tartışmacı kişiliği ve dönemin önde gelen kuramcılarının savlarına aykırı görüşleri nedeniyle düzenli bir akademik yaşam sürdüremeyen Laurent, gene de başarılı bir deneyci ve 19.yy’m ortalarından başlayarak organik kimyada egemen olacak kuramsal çerçevenin hazırlayıcılarından biridir. Deneysel alanda, başta kamforik ve ftalik asitler olmak üzere çeşitli organik asitler üstüne araştırmalar yapan, Dumas ile birlikte maden kömürü katranında antrasenin varlığını bulan Laurent, yüze yakın naftalin türevinin sentezini de gerçekleştirmiştir.

Laurent’ın kuramsal çalışmaları, kimyasal bileşiklerin elektropozitif ve elektronegatif atomlarınya da atom grupların birleşmesinden oluştuğunu ileri süren Berzelius’un ikicilik kuramına karşı çıkmasıyla başladı. Organik bileşikler için bu kuramın geçerli olamayacağını savunan Laurent, kimi bileşiklerde artı yüklü hidrojenin yerini eksi yüklü klorun aldığım vurgulayarak, “çekirdek kuramı” olarak adlandırılan yeni bir görüş ileri sürdü. Bu görüşe göre organik bileşikler, ana yada temel kök diye adlandırdığı gruplardan oluşuyordu. Grupları, aynı ana kökten dönüşümle elde edilebilen bileşikler olarak tanımlayan Laurent’m kuramsal çalışmaları, Dumas’nm “tipler” kuramını geliştirmesinde etkili olduğu gibi, 1844’ten başlayarak yakın bir işbirliği kurduğu Gerhardt’m organik bileşiklerin ana tiplerden ornatma yoluyla elde edilmesine dayalı benzeşikler kuramına da temel hazırlamıştır.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi