Edebi Şahsiyetler

Athol Fugard Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

FUGARD, Athol (1932)

Güney Afrikalı oyun yazarı, tiyatro yönetmeni ve oyuncu. Güney Afrika’ nın ırkçılık ve yoksulluk gibi toplumsal sorunlarını traji-komik bir çerçevede ele almıştır.

11    Haziran 1932’de Güney Afrika Cumhuriyeti’ nin Karoo bölgesinde, Middelburg köyünde doğdu. Annesi Hollanda, babası İrlanda asıllıydı. Üç yaşındayken ailesi Port Elizabeth’e yerleşti. Technical College’da motor mekaniği üstüne eğitim gördükten sonra, burs kazanarak girdiği Cape Town Üniversitesi’nde felsefe ve sosyal antropoloji okudu. Öğreniminin son yılında okuldan ayrılarak 1956’ya değin Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da dolaştı. Güney Afrika’ ya döndükten sonra 1958’de Johannesburg’da mahkeme kâtibi olarak çalıştı.

Bu sırada yoksul ve kara derili halka karşı yasaya uygun olarak yapılan haksızlıkları anlattığı ilk oyununu No-Good Friday’ı (“İşe Yaramaz Cuma”) yazdı ve sahneledi. 1959’da tiyatro konusunda deneyim kazanmak amacıyla, Londra’ya gitti. Ancak parasızlık ve Güney Afrika’daki siyasal gelişmeler yüzünden 1960’ta geri döndü. Aynı yıl The Blood Knot’ı (“Kan Bağı”) yazdı ve Rehersal Room adlı grubuyla ülkenin çeşitli bölgelerinde bu oyunu sahneledi. Çeşitli siyasal engellemelere karşın, 1968’de Boesman and Lena ile Broadway ve New York sahnelerinde de adını duyurdu. 1975’e değin John Kani ve Winston Ntshona adlı zenci oyuncularla çalıştı. Birlikte hazırladıkları The Island (“Ada”) ile en iyi yönetmen, oyun ve oyuncu dallarında Tonny Ödülü’nü kazandılar. Fugard 1978’de Güney Afrika’da ve 1980’de de Londra’da sahnelenen A Lesson from Aloes’de (“Sarısabır Çiçeğinden Bir Ders”) oyuncu ve yönetmen olarak çalıştı. 1980’de senaryosunu yazıp rol aldığı Marigolds in August (“Ağustos’ta Margarit Çiçekleri”) adlı film Berlin’de Gümüş Ayı Ödülü’nü kazandı.

gard oyunlarında daha çok Güney Afrika’nın toplumsal yaşamına ilişkin sorunlara ağırlık vermiş, ama bunun yanı sıra evrensel bir dünya görüşünü de yansıtmayı başarmıştır. Irkçı azınlığın hükümetiyle her zaman büyük bir çatışma içine düşmüş, beyaz olmasına karşın, siyah ve melez çoğunluğun yanında yer almıştır. Oyunlarında Faulkner ve Beckett’in büyük etkisi görülür. İnce bir gülmece duygusuyla birlikte cesur ve kötümser bir felsefe tüm oyunlarının havasını belirler.

•    YAPITLAR (başlıca): Oyun: No-Good Friday, 1958, (“İşe Yaramaz Cuma”); Nongogo, 1959; The Blood Knot, 1960, (“Kan Bağı”); Boesman and Lena, 1968; Orestes, 1971; Sizwe Banzi is Dead, 1972, (“Sizwe Banzi Öldü”); The Island, 1972, (“Ada”); Dimetos, 1975; A Lessonfrom Aloes, 1978, (“Sarısabır Çiçeğinden Bir Ders”). Senaryo: Boesman and Lena, 1973; The Guest, 1977, (“Konuk”); Marigolds in August, 1980, (“Ağustos’ta Margarit Çiçekleri”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler