Ata Nutku Kimdir, Hayatı, Eserleri, Biyografi, Hakkında Bilgi

NUTKU, Ata (1904)

Türk gemi inşaatı mühendisi. Öğretim ve uygulama açısından bu dahn Türkiye’deki ilk temsilcilerindendir.

26 Ekim 1904’te Yunanistan’ın Preveze kentinde doğdu. 1917’de Bahriye Mektebi’nin Makine Bölü-mü’ne girdi ve dört yıl sonra yeni açılan Gemi İnşaatı Mühendisliği Bölümü’ne geçerek 1924’te yüksek mühendislik diplomasını aldı. Hamidiye gemisinde deniz stajını, 1925-1927 arası Hollanda’da tersane stajını tamamladıktan ve savaş gemileri tasarımı derslerini de izleyerek uzmanlık sınavını verdikten sonra, 1927’den 1929’a değin Gölcük’te onarılan Yavuz zırhlısının ve 1929-1931 arası İtalya’da yapılan Kocatepe sınıfı destroyerlerin kontrol komisyonunda çalıştı. 1934’te, Türkiye’de gemi yapımına başlanması için girişimlerde bulunan Nutku, Cumhuriyet’ten sonra Türk tersanelerinde yapılmış ilk gemi olan “Gölcük” yağ tankerinin 1937’de tamamlanarak denize indirilmesini sağladı. Ardından “Atak” mayın gemisinin tasarımını ve yapımını gerçekleştirdi. 1938’de, İngiltere’ye sipariş edilen savaş gemilerinin kontrol komisyonunda görev aldıysa da, yapılan gemilerin II. Dünya Savaşı nedeniyle teslim edilememesi üzerine 1941’de Türkiye’ye döndü. Ankara’da Deniz İmalat Şubesi’nde görevlendirildiği 1941-1942 yıllarında Gölcük ve Taş-kızak tersanelerinin modernleştirilmesi için çalıştı. 1942-1948 arası Taşkızak Tersanesi’nde yüzer havuzların ve yeni gemilerin yapımını denetledi; ayrıca, 1943’te, gemi inşaatı dersleri vermek üzere Yüksek Mühendis Mektebi’ne öğretim görevlisi olarak atandı. 1948’de yarbay rütbesiyle Deniz Kuvvetleri’nden emekliye ayrılarak, İstanbul Teknik Üniversitesi’ne (İTÜ) dönüştürülmüş olan bu yüksek okulda profesörlüğe atandı. 1953’te İTÜ’de bir model deneme havuzunun yapımını sağlayan ve Gemi Enstitüsü’nü kuran, 1960’ta ordinaryüs profesörlüğe yükseltilen Nutku, öğretim görevinin yanı sıra 1952-1957 arası Denizcilik Bankası yönetim kurulunda görev alarak tersanelerin geliştirilmesinde, araba vapurları, şilep ve yolcu gemilerinin yapımıyla gemi sanayiinin canlandırılmasında etkili oldu. 1958-1959 yıllarında Califor-nia Üniversıtesi’nde, 1969-1970 yıllarında Maryland Üniversitesi’nde konuk profesör olarak bulundu ve 1974’te İTÜ’den emekliye ayrıldı. Aynı yıl TÜBİTAK Hizmet Ödülü’nü kazanan Nutku, İngiltere ve ABD’deki gemi mühendisleri derneklerinin de üyesidir.