Tarihi Eserler

Aşir Efendi Kütüphanesi Nerede,Tarihi, Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Âşir Efendi Kütüphanesi, İstanbul Bahçekapı’da XVIII. yüzyılda kurulan vakıf kütüphanesi.

I. Mahmud devri reîsülküttâblarından Mustafa Efendi, düzenlediği Cemâziyelâhir 1154 (Ağustos 1741) ve Safer 1160 (Şubat 1747) tarihli vakfiyeleriyle bütün kitaplarını vakfetmiş, ancak Bahçekapı semtinde inşa ettirmeyi planladığı kü­tüphaneyi yaptıramadan 1749 yılında öl­müştür. Mustafa Efendi yaptırmayı dü­şündüğü bu kütüphanenin iki dersiam, bir şeyhülkurrâ ve iki hâfızıkütübden olu­şan kadrosunu da kurmuş ve bunları geçici olarak Valide ve Mahmud Paşa camilerinde görevlendirmiştir.

Mustafa Efendi’nin oğlu III. Selim dev­ri şeyhülislâmlarından Mustafa Âşir Efendi babasının bu arzusunu yerine getir­mek için belirtilen yerde bir kütüphane binası yaptırmış ve düzenlediği Şevval 1214 (Mart 1800) tarihli vakfiyesiyle de kendi adıyla anılan kütüphaneyi kurmuş­tur. Âşir Efendi vakfiyesinde daha önce babasının kütüphane personeliyle iigili olarak koyduğu esasları aynen muhafa­za etmiş, ancak kendi sağladığı gelirle hâfızıkütüblerin ücretlerini arttırma ve onlara yardımcı olacak iki mülâzım tayin etme gibi birkaç değişiklik yapmıştır.

Başlangıçta Reîsülküttâb Mustafa Efendi’nin vakfettiği 1237 kitapla kuru­lan Âşir Efendi Kütüphanesi koleksiyo­nu daha sonraları Mustafa Âşir Efendi, oğlu Rumeli kazaskeri Hafîd Efendi, Kasîdecizâde Süleyman Sırrı Efendi ve Âşi-refendizâde Mehmed Bahâeddin Efen­di’nin yaptıkları kitap bağışlanyla olduk­ça zenginleşmiştir.

Öğretim yanında hatim duası ve mevlid gibi bazı dinî faaliyetlerin de yapıldı­ğı Âşir Efendi Kütüphanesi haftada beş gün açık bulunmaktaydı. Tatil günleri ise devrin diğer bazı kütüphanelerinde olduğu gibi salı ve cuma idi.

Âşir Efendi Kütüphanesi 1914 yılında Evkaf Nezâreti tarafından Sultan SelinY-de kurulan kütüphaneye, 1918 yılında da buradan Süleymaniye Kütüphanesi’ne nakledilmiştir. Bu kütüphaneye ait kitaplar halen Süleymaniye Kütüphanesi bünyesinde bulunan Âşir Efendi ve Reî­sülküttâb Mustafa Efendi koleksiyonla­rında bulunmaktadır.

İlgili Makaleler