Edebi Şahsiyetler

Asım Bezirci Kimdir, Kısaca Hayatı, Çalışmaları, Eserleri

BEZİRCİ, Asım (1927 – 2 Temmuz 1993)

Türk eleştirmen, edebiyat araştırmacısı. Türkiye’de nesnel, bilimsel bir eleştiri geleneğinin kurulmasına katkıda bulunmuştur.

Erzincan’da doğdu. Ortaöğrenimini Erzurum Lisesi’nde parasız yatılı olarak 1946’da tamamladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü 1950’de bitirdi. Aynı yıl Türkiye Sosyalist Partisi’ne girdi, partinin İstanbul il sekreterliği görevini üstlendi. 1950, 1952 ve 1956 yıllarında üç kez tutuklandı, ancak yargılamalar sonucu beraat etti. 1953’ten başlayarak Tege ve Ünilever-İş şirketlerinin muhasebe servislerinde çalıştı, 1978’de emekli oldu. 1963’te Otağ dergisi, 1968’de Yeni Dergi soruşturmalarında yaşayan en beğenilen eleştirmen seçildi. 28 yıl özel bir şirkette muhasebecilik yaptı, 1978’de emekli oldu. 2 Temmuz 1993’te Sivas Madımak Olayı’nda hayatını kaybetti.

Yazarlığa 1950’de Gerçek gazetesinde A.Toplumcu takma adıyla yazdığı politik fıkralar ve incelemelerle başladı. 1955 ve 1956 yıllarında Forum ve Yeni Ufuklar dergilerinde Fikret Arıel imzasıyla edebiyat eleştirileri yayımladı. 1957’de Seçilmiş Hikâyeler ve Pazar Postası dergilerinde Halis Acarı imzasıyla sürekli görülmeye başladı. 1960’tan sonra ise çeşitli dergi ve gazetelerde çok sayıda inceleme ve eleştiri yayımladı. Nâzım Hikmet, Orhan Veli, Ahmet Haşim ve Cahit Sıtkı Tarancı’nın bütün şiirlerinin eleştirel basımlarını hazırladı. 1954’ten bu yana 15 çeviri, 22 deneme, eleştiri, araştırma ve 16 basıma hazırlama olmak üzere 53 kitap yayımladı.

Asım Bezirci eleştiride, 1960’tan önce özellikle Nurullah Ataç’ın örneklerini verdiği öznel izlenimci eleştiri anlayışına karşı nesnel bilimsel bir eleştiri anlayışını savunmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Çok Kapılı Oda, 1961; Günlerin Götürdüğü Getirdiği, (H.Cöntürk’le), 1962; Bilimden Yana, 1963; Abdülhak Hamit’in “Tarık Yahut Endülüs Fethi”, 1966; Okudukça, 1967; Orhan Veli, 1967; Ahmet Haşim, 1967; Nurullah Ataç, 1968; Dünden Bugüne Türk Şiiri, 1968, (Antoloji); On Şair On Şiir, 1971; Metin Eloğlu, 1971; Seçme Romanlar (R.Taner’le), 1973; İkinci Yeni Olayı, 1974; Sabahattin Ali, 1974; Nâzım Hikmet ve Seçme Şiirleri, 1975; Bilimden Yana Sosyalizme Doğru, 1976; Orhan Kemal (H.Altınkaynak’la), 1977; Halk, Sosyalizm, Kültür ve Sanat, 1979; 1950 Sonrasında Hikayecilerimiz, 1980; Seçme Hikâyeler (R.Taner’le), 1981; Abdülhak Hamit, 1982.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler