ARKEOLOJİ
ARKEOLOJİ
Arkeoloji, İnsanların
eski çağlarda oluşturduğu ürünleri bulmak ve incelemek suretiyle eski
medeniyetleri aydınlatmaya çalışan bilim dalıdır. Arkeoloji analiz (tahlil) ve
karşılaştırma yöntemini kullanarak bulunan eserlerin hangi çağa ve topluluğa
ait olduklarını tesbite çalışır. Bütün olarak ele alındığında arkeolojinin iki
esaslı yönü olduğu hemen görülebilir. Birincisi, eski insanlara ait kazılar
yaparak onların kültürel mirasının verilerinin bulunması; ikincisi ise bu
verilerin (buluntuların) bilimsel olarak incelenmesi, yorumlanması ve bu araştırma
sonuçlarının yayınlanması. Son zamanlarda kazısı yapılan eserlerin Ömürleri,
hangi çağa ait oldukları vb. hususlarda elektronik araçlardan da
yararlanılmaktadır.
Çok geniş bir alanı
konu alması nedeniyle arkeoloji hem başla tarih olmak üzere antropoloji,
etnoloji, coğrafya, filoloji, sosyoloji, kültür tarihi vb. bilimlerden
yararlanır, hem de onlara çeşjıli katkılarda bulunur. Bu özelliğinden dolayı
bazı bilim adamları tarafından bağımsız bir bilim olarak kabul edilmez. Örneğin
Amerika’da geçerli bir anlayışa göre eski
eser araştırmaları
nedeniyle genel antropoloji, eski fiziki kalıntıları incelemesi nedeniyle fiziki
antropoloji tarihe mal olmuş medeniyetlerin sosyo-kültürel yönünü incelediği
için de sosyal antropoloji içinde ele alınır. Bazı bilim adamları da onu tarih
içinde değerlendirmiştir. Bütün bunlara rağmen arkeoloji günümüzde bağımsız
bir bilim olmuştur ve yurdumuzda hızla uygulama alanı genişleyen bir bilim
dalı olarak üniversitelerimizde giderek önem kazanmakla ve toplumda özellikle
yurtdışına kaçırılan arkeolojik buluntularla ilgili bir bilinç artışına tanık
olunmaktadır.
(SBA) [1]