Edebi Şahsiyetler

Antonin Artaud Kimdir, Hayatı, Kitapları, Hakkında Bilgi

ARTAUD, Antonin (1896-1948)

Fransız tiyatro yönetmeni ve kuramcısı. Geliştirdiği “Vahşet tiyatrosu” kavramı, ölümünden sonra öncü oyun yazarlarını ve yönetmenleri etkilemiştir.

Marsilya’da armatör bir baba ile İzmir kökenli Rum bir ananın ilk çocuğu olarak doğdu. 4 Mart 1948’de Paris yakınlarında Ivry-sur-Seine’de öldü. İlk ve ortaöğrenimini Marsilya’da tamamladı. 1901’de ağır bir menenjit geçirdi, daha sonraki yıllarda da ruhsal bunalımlar yüzünden sık sık hastenelerde kaldı.Tatillerini ailesi ile birlikte Provence’da ve İzmir’de annesinin akrabaları yanında geçirdi. Edebiyata ilgisi Marsilya’da, Sacre -Coeur Koleji’nde öğrenciyken yazdığı şiirlerle başladı. 1916’da askere alındı, ancak dokuz ay sonra sağlık nedeniyle ve babasının çabalarıyla çürüğe çıkarıldı. 1917-1920 arasında sinir bunalımları sıklaştı, ancak son olarak İsviçre’de, Neuchâtel yakınlarında iki yıl kaldığı bir hastaneden büyük ölçüde iyileşmiş olarak çıktı. 1920’de Paris’e gitti ve 1937’e değin bu kentte annesi ile birlikte yaşadı.

Paris’te tanıştığı şair Max Jacob aracılığı ile ressam Andre Masson’la dostluk kurdu, onun atölyesinde Jean Dubuffet ve Joan Miro gibi ressamları, Armand Salacrou ve Michel Leiris gibi yazarları tamdı. Aynı yıllarda bir film şirketinin sanat yönetmenliğini yapan dayısı Louis Nalpas aracılığı ile de oyuncu Firmin Gemier’yi ve sinema yönetmeni Abel Gance’ı tamdı; böylece tiyatro ve sinema çevrelerine girmiş oldu. Artaud, sinemaya sürekli bir yakınlık duydu. Claude Autant-Lara, Abel Gance, Cari Dre-yer, Marcel L’Herbier ve Pabst gibi ünlü yönetmenlerin filmlerinde oynadı. Germaine Dulac’m yönettiği La Coquille et le Clergyman filminin senaryosunu yazdı.

1921’de Lugne-Poe’nun yönetimindeki Theâtre de l’Oeuvre’de çalışmaya başlayan Artaud, daha sonra Jean-Louis Barrault ve Etienne Decroux gibi pandomim sanatına ağırlık veren oyuncularla birlikte Charles Dullin’in yönettiği Theâtre de l’Atelier’ye geçti. Tiyatro çalışmalarım Jacques Hebertot’nun Co-medie des Champs-Elysees’sinde ve Pitoeffler’in topluluğunda aldığı rollerle sürdürdü. “Theâtre Michel” de uyumsuz tiyatronun ilk örneklerinden, Yvan Goll’un yazdığı, Methusalem’i sahneye koydu. Daha sonra Louis Jouvet’nin yardımcısı olarak Strindberg’ in Hayaletler Sonatı ile Roger Vitrac’ın Le Coup de Trafalgar’mm sahnelenme çalışmalarına katıldı. Berlin’de Pabst’ın Üç Kuruşluk Opera filminde oyuncu olarak çalışırken, Max Reinhardt’ın, Barnowsky’nin ve o sıralarda Berlin’de temsiller veren Meyerhold’un tiyatro çalışmalarından pek çok şey öğrendi.

İlgili Makaleler