Antoine-Laurent de Jussieu Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Antoine-Laurent de Jussieu, karşılaştırmalı bitki ve hayvan fizyolojisine ilişkin teziyle 1770’te Paris Tıp Fakültesi’nden doktora derecesini alarak, Jardin du Roi’da botanik asistanı oldu. Uç yıl sonra Bilimler Akademisi’ne sunduğu ve Ranunculaceae (düğünçiçe-ğigiller) familyasının sınıflandırmasını gözden geçirdiği ilk incelemesinde, bitki sınıflandırmasına ilişkin temel düşünce ve görüşlerini de ilk kez açıkladı. 1774’ten 1789’a değin çiçekli bitkilerin türleri ve familyaları üzerinde yaptığı çalışmaları, 1789’da yayımlanan ve Genera plantamm (“Bitki Türleri”) kısa adıyla tanınan ünlü yapıtında açıklayan Jussieu, bu kitabıyla bitki sınıflandırmasında yeni bir dönemi başlatıyordu. 1793’te, Museum National d’Histoire Naturelle adıyla yeniden örgütlenen Jardin du Roi’da botanik profesörlüğüne, 1800’de de müzenin yöneticiliğine getirildi. Yirmi altı yıllık öğretim ve yöneticilik görevinde müzenin bitki koleksiyonlarını zenginleştiren, müze yıllıklarının yayımım başlatarak bitki sınıflandırmasına ilişkin çalışmalarını ve değişik bitki türlerine ayrılmış monografilerini yayımlayan Jussieu, 1826’da kürsüsünü oğluna bırakarak görevinden ayrıldı.

Büyük ölçüde amcası Bernard de Jussieu’nün çalışmalarından da yararlanarak, bitkileri fizyolojik özelliklerine göre değil, doğrudan doğruya yapısal (anatomik ve morfolojik) özelliklerine göre sınıflandıran Jussieu, çağdaş sınıflandırma sistemlerine de temel olan “doğal smıflandırma”nın öncüsüdür. En önemli çalışması olan Genera plantarum, türlerin yapısal özelliklerine ilişkin zengin içeriği ve bitki sınıflandırmasının temel yöntemleriyle, botanik biliminin de başyapıtlarından biri sayılır. Tohumlu bitkileri, “çeneksizler”,“birçenekliler” ve “ikiçenekli-ler” gibi üç temel bölüme ayıran Jussieu, bu bitkileri, ayırt edici yapısal özelliklerine göre yüz kadar familyaya ya da doğal takıma bölünmüş on beş sınıfta topladı. Özellikle Robert Brown ve Candolle gibi Avrupa’nın önde gelen botanikçilerince benimsenerek geliştirilen bu sınıflandırma, Linnaeus sınıflandırmasının yerini alacak tüm doğal sınıflandırma yöntemlerinin çıkış noktası oldu.

• YAPITLAR (başlıca): Genera plantarum secundum ordi-nes naturales dtsposita, juxta methodum in Horto Regio Parisiensi exaratum, anno 1774, 1789, (“1774 Yılında Paris Kraliyet Bahçesi’nde Tasarlanan Yöntem Üzerine Kurulmuş, Doğal Takımlarına Göre Sınıflandırılan Bitki Türleri”).

Türk Ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi