Tarihi Şahsiyetler

Ali Paşa (Hadım) Kimdir, Kısaca Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

ALİ PAŞA [ Hadım ] ( ?-1511)

Osmanlı sadrazamı. Memlukler’le yapılan savaşlarda önemli başarılar elde etmiştir.

Saraybosna yakınlarındaki Drozgometva’da doğdu. Devşirme olarak alınıp sarayda akağalar odasında yetiştirildi. Bâbüssaâde ağalığına yükseldi. II. Bayezid tahta çıkınca (1481) Karaman beylerbeyliğine atandı. 1482’de Şehzade Cem ve Kasım Bey’e karşı Konya’yı savunduğu için padişahın gözüne girdi ve Semendire valisi oldu. 1484’te Rumeli beylerbeyliğine atandı. Eflâk Seferi’nde gösterdiği başarı nedeniyle 1486’da vezirliğe yükseldi. Memlukler’le yapılan savaşa katıldı ve 1488’de Adana ve Tarsus kalelerini onarttıktan sonra Anavarza, Küre, Nemrun, Melvane, Payas ve Sis kalelerini ele geçirdi. Ancak bir süre sonra savaşın gidişi değişti ve Osmanlı ordusunda bozgun başgösterdi. Hadım Ali Paşa dağılan orduyu toparlayarak Konya Ereğlisi ve Karaman taraflarına çekildi. 1500’de Venedikliler’in elinde bulunan Navarin ve Koron’u ele geçiren orduya komuta etti. Mora valiliğine atandı.

1501’de, Mesih Paşa’nm yerine sadrazam oldv;. Yaklaşık iki yıl sürdürdüğü sadrazamlıktan azledilince yerine Hersekzade Ahmed Paşa getirildi. 1506’da ikinci kez sadrazamlığa atandı. II. Bayezid’in oğulları arasındaki iktidar mücadelesinde Şehzade Korkud’a karşı Şehzade Ahmed’i destekledi. Bu sırada Safevî Hükümdarı Şah İsmail’in kışkırtması sonucu başlayan Şahkulu ayaklanmasını bastırmakla görevlendirildi. Ayaklanmacıları bozguna uğrattı. Ancak, Sivas-Kayseri arasındaki Gökçay (Akçay) bölgesindeki bir çatışmada öldü.

Hadım Ali Paşa’nın ölmesi üzerine Şehzade Ahmed, tahta geçme mücadelesindeki en büyük desteğini yitirdi. Kısa bir süre sonra yeniçerilerin desteklediği Şehzade Selim padişah oldu. Osırunlılar’ ın ilk hadım sadrazamı olan Hadım Ali Paşa, sanatçı ve bilim adamlarını korudu. Bunlardan en önemlileri Ali Paşa hakkında yazdığı mersiyesiyle tanınan Şair Mesîhî ve Heşt Bihişt adlı yapıtını Ali Paşa adına yazan tarihçi İdris-î Bitlisî’dir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi