Ali Naci Karacan Kimdir, Hayatı, Gazeteciliği

Ali Naci Karacan. Gazeteci ve yazar (d. İstanbul 1896 – ö İstanbul 7 Temmuz 1955). Gazete sahibi Ercüment Karacan’ın babası, Number 1 FM radyosunun sahibi Ömer Karacan’ın büyükbabasıdır.

Ali Naci Karacan öğrenimine Fransız Frerler Mektebi’nde başladı, ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi’nde yaptı. Daha lise sıralarında, öğretmeni olan Tevfik Fikret’in etkisi altında şiirler yazıyordu. Ali Naci basın hayatına, Yunus Nadi’nin yazı işleri müdürlüğünü yaptığı Tasviri Efkâr gazetesinde başladı, 3 yıl sonra Ahmet Cevdet’in İkdam gazetesine geçti. Buradaki çalışması uzun sürmedi. Bu arada, Hüseyin Rahmi Gürpınar’la, birçok tepkiye yol açan Cadı romanı nedeniyle, edebiyat tarihimize geçen ünlü tartışmaya girişti (1913). Rübab dergisinde yayımladığı yazılarda, Cadı romanını eleştirirken Hüseyin Rahmi’yi “Osmanlı avam edebiyatının eski ve dilnişin üfürükçüsü” olarak niteliyordu. Bu arada tekrar Tasviri Efkâr’a dönmüş, burada ve Vakit gazetesinde yazı işleri müdürlüğü yapmıştı.

I. Dünya Savaşı’na Bağdat’taki Türk birliklerine komuta eden Goltz Paşa’nın tercümanı olarak katılan Karacan, savaş sonrası Necmettin Sadak, Kâzım Şinasi Dersan ve Falih Rıfkı ile birlikte Akşam gazetesini kurdu (1918). O günlerde Anadolu’da Milli Mücadele yeni başlıyordu. Ülke karanlıklar içindeydi, halk geleceğinden kuşkuluydu. Ali Naci Karacan arkadaşlarıyle birlikte bu büyük davanın yanında yer aldı. Milli Mücadele düşmanlarına karşı çıktı ve Türk basınına yeni tipte, mücadeleci bir gazete kazandırdı. Kurtuluş Savaşı zaferle sonuçlandıktan sonra Lozan Antlaşması’nı imzalayan kurulla birlikte İsviçre’ye eiden Karacan, oradaki gözlemlerini daha sonraları Lozan Konferansı ve İnönü adlı eserde değerlendirdi. Dönüşte İkdam gazetesini yeniden kurdu (1926). Harf Devrimi’nden doğan teknik buhrandan İkdam da etkilendi ve Karacan birçok gazeteciye okul olan bu gazeteyi kapatmak zorunca kaldı. Daha sonra Viyana’ya gitti, donüşünde (1931), önce Politika, sonra İnkilap ardından da Tan gazetelerini kurdu. Bu arada, 1933’ten itibaren Anadolu Ajansı’nın Balkan muhabirliğini yapıyordu. Bir ara İsviçre basın ataşeliğinde bulunan (1948), daha sonra Bugün ve Politika’yı çıkaran Karacan’ın en büyük eseri 1950’de kurduğu Milliyet Gazetesi oldu. Karacan, 7 Temmuz 1955’de İstanbul’da kalp krizinden öldü.

Başlıca eserleri:
Ya Hurriyet Ya Ölüm (1934)
Lozan Konferansı ve İnönü (1943)