Alfonso X (Akıllı) kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Alfonso X (Akıllı) kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1221-1284) Castille ve Leon kralı. Orta Çağ’da bilim adamlarını koruyan hüküm­darlardandır. Toledo’da doğdu. Sevilla’da öldü. Castille ve Leon Kralı III. Ferdinand’ın oğludur. Gençliğinde savaş ve yönetim konusunda eğitildi. 1248’de, babası­nın Sevilla’yı Mağribîler’den almasında önemli rol oynadı. Aragon Kralı I. James’in kızı ile evlendi ve on çocuğu oldu. 1252’de tahta geçti. Krallığını geniş­letmek için, Portekiz Kralı III. Alfonso ile savaştı. 1253’te Gaskonya üzerinde hak iddia etmeye başladıy­sa da 1254’te bundan vazgeçti. Fransa ile düzensiz savaşlar yaptı. Kutsal Roma imparatorluğu tahtını ele geçirmeye çalıştı; 1257 ve 1273’te iki kez yenildi ve afaroz edilme korkusuyla geri çekildi. 1266’da Ara­gon Kralı I. James’in de yardımıyla Murcia’daki İslam egemenliğine son verdi. III. Ferdinand zamanında başlamış olan ve bu dönemde tüm Avrupa’da yaygınlaşan aristokrasi ile krallıklar arasındaki mücadele, X. Alfonso’nun döne­minde de sürdü. Ayrıca bir iç savaşı önlemek için aristokrasiye geniş ayrıcalıklar tanıdı.

1275’te büyük oğlu Ferdinand ölünce, küçük oğlu Sancho ile Ferdinand’ın oğlu Alfonso arasında taht kavgası başladı. 1282’de Sancho, babasının taht­tan indirildiğini ilan etti. X. Alfonso Sevilla’ya kaçtı ve orada öldü.

Çağının en aydın hükümdarlarından biridir, çok yönlü bir bilgin, astronom, şair, tarihçi, hukukçu ve bilim koruyucusuydu. Orta Çağ‘da, İlk Çağ bilimi Batı’ya, özellikle Arapça’dan çeviriler yoluyla, İspanya’dan giriyordu. Alfonso’nun koru­duğu topluluklardan biri de, Hıristiyan, Müslüman ve Yahudi bilim adamlarından oluşan ve Arap bilginleri­nin yapıtlarını Latince ve İspanyolca ‘ya kazandıran Toledo’daki Çevirmenler Okulu idi.

Hukuk alanında yayımlanmasını sağladığı eserler şunlardır; Las Siete Partidas (“Yedi Bölüm”), astronomi alanında Tablas Alfonsies (“Al­fonso Cetvelleri”); halk diliyle yazılmış tarih derle­mesi Cronka General’dir (“Genel Kronik”).

Alfonso Kimdir Hayatı ve eserleri isimli bu yazımızda sizlere kısaca Alfonso hakkında bilgi vermeye çalıştık. Bu bilgilerin kaynağını yazı sonunda görebilirsiniz. Detaylı bilgi için ise biraz araştırma yapmanız yeterlidir.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 4. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983