Tarihi Şahsiyetler

Alexander Hamilton Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

HAMILTON, Alexander (1755-1804)

ABD’li siyaset adamı. Siyasi birliğin, ancak güçlü bir merkezi hükümetin kurulmasıyla sağlanacağını savunan Federalistler’in önderierindendir.

11    Ocak 1755’te İngiliz Antilleri’nde Nevis Adası’nda doğdu, 12 Temmuz 1804’te New York’ta öldü. 1765’te ailesiyle birlikte St.Croix Adası’na (Virgin Adaları) yerleşti. 11 yaşındayken ticari bir şirketin muhasebe bölümünde kâtiplik yapmaya başladı. 1773’te öğrenim görmek üzere Amerika’ya gitti ve New York’taki King’s College’a (bugün Columbia Üniversitesi) girdi. Bağımsızlık Savaşı başlayınca öğrenimini yarıda bırakarak savaşa katıldı. Bir süre New York Topçu Bölüğü’nde yüzbaşı rütbesiyle savaştıktan sonra, 1777-1781 arasında yarbay rütbesiyle general G.Washington’un yaverliğini yaptı. 1781’de Washington tarafından bir piyade birliğinin başına getirildi. Bağımsızlık Savaşı’nın sona ermesinden sonra Albany’de hukuk öğrenimini tamamlayarak avukat oldu. 1781-1782 yıllarında yazdığı makalelerde güçlü bir merkezi hükümetin kurulması gerektiğini savundu.

Mayıs 1787’de Philadelphia’da toplanan Kurucu Meclis’e Ne w York delegesi olarak katıldı. Anayasanın hazırlanması sırasında güçlü merkezi hükümetin zorunluluğu konusundaki eski görüşlerini savunmayı sürdürdü. Anayasayı savunmak amacıyla J.Madison ve J.Jay’le birlikte Ekim 1787-Mayıs 1788 arasında The Federalist adlı 85 makaleden oluşan bir dizi yayımladı. Bu çalışmalarının başta New York olmak üzere birçok büyük eyalette anayasanın onaylanmasına büyük katkısı oldu.

Anayasanın onaylanmasından sonra başkan olan G.Washington tarafından 1789’da maliye bakanlığına getirildi. Bu görevi sırasında federal hükümetin gereksindiği mali kaynakları yaratmak için çalıştı. Kamu ve devlet borçlarının ödenmesi, ulusal bir bankanın kurulması ve zayıf sanayilerin korunması için gümrük duvarlarının yükseltilmesi gibi yasa önerilerinde bulundu. Bu önerilerin kongrede tartışılması sırasında, merkezi hükümetin gücünün ve yetkilerinin artırılmasından yana olanlarla, buna karşı çıkanlar arasındaki görüş ayrılıkları büyüdü. Hamilton iktisadi programına siyasi destek sağlamak üzere Federalist Parti’ yi kurarken, Federalistler’e karşı çıkanlar, T.Jefferson ve J.Madison önderliğinde Demokratik Cumhuriyetçi Parti’yi (bugün Demokratik Parti) kurdular.

Hamilton Ocak 1795’te hükümetteki görevinden ayrılarak avukatlık yapmaya başladı. Ancak bu tarihten sonra da Washington’a danışmanlık yapmayı sürdürdü ve siyasi kararların alınmasında etkisini korudu. 1796 seçimlerinde Federalistler J.Adams’ı başkan, T.Pickney’i de başkan yardımcısı olarak aday gösterdiler. Hamilton, aralarındaki özel sorunlar nedeniyle J.Adams’ın başkan seçilmesini engellemek ve T.Pickney’i seçtirtmek için yoğun bir çaba harcadıysa da bunda başarılı olamadı. J.Adams’ın başkan seçilmesinden sonra, hükümetteki yandaşlarının ve G.Washington’un yardımıyla Eylül 1798’de tuğgeneral rütbesiyle ordu genel müfettişliğine ve ordu komutanı yardımcılığına getirildi. 1800’de bu görevinden ayrıldı. J.Adams’a olan düşmanlığı nedeniyle, aynı yıl yapılan başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti’nin adayı T.Jefferson’u desteklemesi, Federalist-ler’in kamuoyunda saygınlıklarım yitirmelerine yol açtı. 180 l’den sonra siyasi yaşamdaki etkinliği azalan Hamilton, başkan yardımcısı A.Burr ile siyasi nedenlerle yaptığı bir düello sonucu öldü.

•    YAPITLAR (başlıca): The Works of Alexander Hamilton, (ö.s.), H.C. Lodge (der.), 12 cilt 1913, (“Alexander Hamilton’un Çalışmaları”).

•    KAYNAKLAR: C.J.Miiler, Alexander Hamilton, 1939; B.Mitchell, Alexander Hamilton, 2 cilt, 1957-1962; F.C.Prescott, Alexander Hamilton and Thomas Jefferson, 1934; J.J.Smertenko, Alexander Hamilton Man ofÂction.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi