Kimdir

ALEMDAR MUSTAFA PAŞA KİMDİR? HAYATI VE ESERLERİ

Türk devlet adamı (Hotin 1765-İstanbul 1808). Yeniçe­ri ocağında yetişip, Rusçuk âyanı ve Tırnova voyvodası Tirsinikli İsmail Ağa’nın hizmetine girerek, haznedarlığa ve alemdarlığa (bayrakçı) yükselen Alemdar Mustafa Paşa, ayaklanan Vidinli Pazvandoğlu Osman ve Manav Osman’la savaşıp, başarılı olarak, kapıcıbaşılığa yüksel­tildi (1803). Önce Hezargrad, sonra Rusçuk âyanı olup (1806), Deliorman âyanı Yılıkoğlu Süleyman’ın ayak­lanmasını bastırarak, padişahın gözüne girdi. Rusya’ya savaş açılınca vezirliğe yükseltilip, Tuna seraskerliğine atandı (4 Şubat 1807). İstanbul’da Kabakçı Mustafa ayaklanmasının patlak verip, Nizamıcedit’in kaldırılma­sı, Selim lll’ün tahttan indirilmesi ve Mustafa IV’ün tahta çıkarılması üstüne, yandaşlarıyla işbirliği yapıp İstan­bul’a yürüdü (1808). Gönderdiği öncü kuvvetlerin Bo­ğaz nazırlığına getirilen Kabakçı Mustafa’yı öldürmele­rinden sonra, Selim lll’ün tahttan indirilmesine adı karı­şanların görevden uzaklaştırılmalarını, sürgün edilme­lerini sağladı ve Babıali’yi basıp (28 Temmuz 1808), Sadrazam Çelebi Mustafa Paşa’yı görevden uzaklaştır­dı. Selim lll’ü tahta çıkarmak için saraya gittiyse de, Se­lim lll’ün Mustafa IV’ün buyruğuyla öldürtülmüş oldu­ğunu görünce Mahmut Il’yi tahta çıkarıp, sadrazamlığa atandı. Rumeli ve Anadolu’daki nüfuzlu kişileri çağırta­rak “Senedi İttifak” adı verilen belgeyi imzalatıp (1808), devlet otoritesini sağlamaya çabaladı. Sekbanıcedit’i kurup, Rusçuk ayanından Abdullah Ramiz Efendi’yi kaptanıderyalığa getirerek tersaneyi düzene koydu. Çı­karı bozulanların kendisine karşı birleşmeleri üstüne, yakınlarının bir süre Edirne’de oturmasını ve yeni kuv­vetlerle İstanbul’a dönmesi öğütlerini dinlemedi. Yeni­çeriler konağını kuşatınca, uzun süre direndikten sonra bir barut fıçısını ateşleyerek, çatıdan içeri girmeye çalı­şan yeniçerilerle birlikte konağını havaya uçurdu. Yedi- kule’de bir çukura atılan cesedi, yirmi yıl sonra Mahmut II tarafından Yedikule’de surları yanındaki mezarına ak­tarıldı.

KAYNAK: GROİLER İNTERNATİONAL ENCYCLOPEDİA, CİLT-1, 1993, DANBURY, CONNECTİCUT-İSTANBUL