Aleksandr Yakovleviç Tayrov Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

TAYROV, Aleksandr Yakovleviç (1885-1950)

SSCB’ii tiyatro yönetmeni. Moskova’ daki Oda Tiyatrosu’nu kurmuş ve Doğalcılık’a (Natüralizm) karşı bir tiyatro anlayışı geliştirmiştir.

24 Haziran 1885’te Ukrayna bölgesinde, Romni’ de doğdu, 25 Eylül 1950’de Moskova’da öldü. Asıl Adı Aleksandr Komblit’tir. 1914’te Moskova’daki Oda Tiyatrosu’nu kurdu ve 1949’a değin burada yönetmenlik etti. Deneysel oyunlarıyla, Oda Tiyatrosu’nu Moskova Sanat Tiyatrosu’na rakip olarak geliştirdi ve Stanislavski ilkelerine bütünüyle ters tiyatro ilkeleri öne sürerek bunları uyguladı. 1917 Devrimi’ nden sonra, tiyatro geleneğine yabancı ve gerçeklere sıkı sıkıya bağlı olan yeni izleyici kitlelerinin beklentilerini karşılayamadı. 1934’te tiyatroda biçimcilik yapmakla suçlandı ve Oda Tiyatrosu’ndaki çalışmalarını bir komitenin denetimi altında sürdürdü. Daha sonra toplumcu gerçekçi çizgiye uyum gösterdiyse de, önceki başarısına ulaşamadı.

Tayrov, bir dönem birlikte çalıştığı Meyerhold’ un, oyuncuları yönetmenin kuklası durumuna indirgeyen biyomekanik oyunculuk anlayışını benimsemiş ve geliştirmiştir. Yapımcı (konstrüktivist) sahne düzenini uygulamış, dekor ve ışıklandırmaya özel bir önem vermiştir. Oyuncuların fiziksel özellikleri üzerinde durmuş, bale, mim, akrobasi gibi gösterilerden geniş ölçüde yararlanarak hazırladığı oyuncularının hareketlerini ince ayrıntılara varan bir kesinlik ve mükemmelliğe ulaştırmıştır. Sahnedeki oyuncunun gerçek yaşamdaki kişileri andırmaması için aşırı ölçüde makyaj yapması gerektiğini savunmuştur. Onun yönetiminde Moskova Oda Tiyatrosu, repertuarında klasikler kadar çağdaş Batı tiyatrosu örneklerine de yer vermiş, Shaw, O’Neill gibi yazarların yapıtlarını da sahnelemiştir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi