Tarihi Eserler

Alara Hanı Nerede, Tarihi, Mimari, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Alara Hanı. Alanya-Antalya arasında bulunan Selçuklu dönemine ait han.

Alanya’nın batısında Antalya-Alanya karayolunun takriben 104. kilometresin­den sola ayrılan yolun 8. kilometresin­de, Akdeniz’e dökülen Alara çayının ke­narında yer alan Alara Hanı, eski Alanya Konya kervan yolunun başlangıcında ilk konaklama yeri olarak önem taşıyor­du. Kitabesine göre 629 (1231-32) yılın­da Alâeddin Keykubad tarafından yap­tırılmıştır. Bizzat sultan tarafından yap­tırıldığı için “Sultan hanlarfndan sayılmakla birlikte planı itibariyle onlardan çok farklıdır. Sultan hanlarının plan şe­masında daima açık avlu ve kapalı hol bölümleri bulunduğu halde bu hanın me­kânları dikdörtgen şeklindeki bir plan içinde, kapalı bölüm ile açık avlu fonksi­yonları tek merkez etrafında iç içe olmak üzere tasarlanmıştır. Anadolu kervansa­rayları arasında Afşin ve Tercan gibi bir­kaç örnekle beraber ayrı bir grup oluş­turan Alara Hanı, bu grubun en önemli örneği olarak günümüze ulaşmış ve son yıllarda restore edilmiştir. Bir görüşe göre Alara Hanı’nın değişik planda yapılmasının sebebi, özellikle Alâeddin Key­kubad’ın Alanya yolculukları sırasında maiyetiyle birlikte dinlenmesi için inşa edilmiş olmasıdır.

Han büyük ölçüde kesme taşla yapıl­mış, yamaca bakan taraflarında ise kıs­men moloz taş kullanılmıştır. Merkezî bölümde dar bir koridor etrafında sıra ile bir eyvan, bir oda düzeni görülür ki buranın hanın asıl konaklama bölümü­nü teşkil ettiği açıkça belli olmaktadır. Koridorun üzeri açık görünmekte ise de bunun aslında boydan boya bir beşik tonoz ve belki ışıklıklarla örtülmüş oldugu anlaşılmaktadır. Bu merkezî ko­naklama bölümünün etrafını her yönden iki sıra halinde tonozlu mekânlar çevirir. Bunlardan dış sıranın ahır, iç sıranın ise yük ve hizmetkârlar için genel bir bölüm olduğu sanılmaktadır. Giriş tarafında hem merkezî konaklama mahalline, hem de çevre koridorlara geçiş sağlayan ara bölümler bulunur. Kapıdan hemen son­ra süslü tonozu ile çeşme eyvanı, diğer yanda da mescid yer alır. Payelere da­yalı aslan başı şeklindeki konsolların ise kandillik oldukları anlaşılmaktadır.

Diyanet İslam Ansiklopedisi