Alaeddin Bey Kimdir, Hayatı, Osmanlı’nın Kuruluşunda Çalışmaları

Alâeddin Bey, (ö. 733/1333) Osman Gazi’nin, devletin kuruluş ve teşkilâtlanmasında önemli hizmetleri geçen oğlu.

Adı kaynaklarda Ali ve Ali Erden şek­linde de geçmektedir. Hakkındaki bilgi­ler, kaynak yetersizliği ve mevcut kay­naklardaki çelişkiler yüzünden eksiktir. Ancak vakfiyesinde adı Alâeddin olarak geçer. Büyük bir ihtimalle Orhan Bey’in ana baba bir küçük kardeşidir. Babası­nın son zamanlarına kadar bazan Bile­cik’te dedesi Şeyh Edebâli’nin. bazan da Yenişehir’de babasının yanında kaldı. Os­man Gazi’nin ölümünden sonra, ahi re­islerinin ittifakıyla ağabeyi Orhan’ın bey­liğe geçmesi üzerine muhtemelen bir süre ordu kumandanı oldu. fakat ardın­dan inzivaya çekildi. Bir rivayete göre ise babasının sağlığında ordu kuman­danı bulunan Orhan’ın “Bey”lik teklifini ve baba mirasını reddetti: sadece Bursa’nın Kete bölgesindeki Kotra (Kudra) arazisini almakla yetindi. Fakat Alâed­din Bey’in, Orhan Gazi ile Bizans İmpa­ratoru Andronikos arasında Maltepe’de yapılan savaşta ordu kumandanı oldu­ğu bilinmektedir. Nitekim 1333 tarihli vakfiyesinde geçen “Emîr-i kebîr mücâhid fi sebîlillâh (…) avni’l-guzât ve’l-mücâhidîn ifadesi bu keyfiyeti doğrular. Alâeddin Bey bir rivayete göre 1333’de Biga Kalesi’nde ölmüştür. Mezarı babası­nın Bursa’daki türbesindedir. Bursa’nın Kükürtlü semtinde bir tekkesi, Kaplıca başında da iki camii vardır. 928 (1522) tarihli Bursa evkafına ait bir tapu def­terinde torunlarının adları geçmektedir. Bazı kaynaklarda, o devirde yaşamış ve hanedan mensubu olmayan bir başka Alâeddin Paşa ile karıştırılan Alâeddin’in gerek vakfiyesinde gerekse tahrir def­terindeki sıfatı “Bey”dir.

Alâeddin Bey’in en önemli icraatı, Os­manlı Beyliği’nin idari ve askeri yöndeki teşkilâtlanmasında gösterdiği faaliyet­lerdir. Ordu kumandanlığı sırasında. Os­manlı askerini öteki Anadolu beylikleri­nin askerlerinden ayırmak için askerle­rin serpuşlarının rengini kırmızıdan be­yaza çevirtmiş, Çandarlı Kara Halil ile bir­likte ilk defa daimî yaya ve müsellem birliklerinin kurulmasına ön ayak olmuş­tur. Ordunun öteki birliklerinin de teşki­lâtlandırılması, hatta Osmanlılar’da di­van teşkilâtının kurulması, divanda bur­ma sarık giyilmesi ve para bastırılma­sı Alâeddin Bey’e atfedilirse de bunlar hakkında şimdilik kesin hüküm vermek mümkün değildir.

Diyanet İslam Ansiklopedisi