Ahmet Sipahioğlu – Tepelitaklak
Evet Hocam, göz önünde olan, hep hakkında konuşulan hep sensin ve en önemlisi de seni anlatanın bizzat ben olmam. Sen olmadan asla var olamayan ben!
Şimdiye kadar başoyuncu hep sen oldun. Bu belki de akademik kariyer sürecinde demokrasiye asla yer olmamasından kaynaklanıyor olabilir. Üniversitelerin aslında dünyanın en antidemokratik kurumları olduğu iddia edilebilir rahatlıkla. (s. 11/12)
Benzeşimlerden kurtuluş yoktur. Biz hepimiz trajik biçimde benzeşimlere, simge ve metaforlara bağımlıyız. (s. 12)
Adım Tayyar benim (s. 13)
Adımı oldum olası hiç sevmemişimdir.
“Zebil” hiç böyle soyadı olur mu? (s. 14)
Ben henüz iki yaşındayken savaş çıkmış. Babam 1974 Kıbrıs Çıkarması’na katılmış. Savaştan ancak yarısı geri dönebildi. Bacaklarını, kocaman, kırk beş numara ayaklarını Kıbrıs’ta bir yerlerde bırakmıştı. (s. 15)
Giritlinin yaşadığı yerde ot bitmez! Annem bu özdeyişin canlı kanıtıdır. İki yıl önce kaybettik onu. (s. 16)
Yadsıma-Proje-Aksiyon ve Değer. Varoluşun temel yasası! (s. 17)
Gökyüzü, Evler ve Pencere
Ortalarda bir yerlerde, puslar içerisinde zorlukla seçilen ve üst üste binmiş granit kayalar mı, yoksa yeni başlanmış birtakım beton villa inşaatları mı oldukları asla anlaşılamayan birtakım oluşumlar vardı. (s. 18)
Suyun şırıltısına belediye aracından yükselen müzik eşlik etmekteydi. (s. 20)
Klima motoru kutusunun üzeri kuş pislikleriyle kaplanmıştı. (s. 21)
Tüpün nargilesi fokurduyor, şeffaf ince bir hortum. Üzerinde kolsuz faniladan başka çamaşır olmayan, şişman adamın yüzüne takılı maskeyle birleşiyordu. (s. 22)
İskele
Tüm yaşamlarını deniz kenarında, kıyı kasabalarında geçirenler konusunda çok fazla şey bilinmez. (s. 23)
Aslında deniz kenarında yaşamak kimseye iyi gelmez. Rutubet ve bol oksijen ölümü hızlandırır. (s. 24)
Eski insanların deniz kenarlarına asla yerleşmemiş olmalarının nedeni budur. (s. 25)
Denizi hiç sevmem, ürkütür. (s. 26)
Rambo, rıhtım boyunca koştu ve en uca varınca bacaklarını birleştirip bir yay gibi gerildi, zıpladı ve mükemmel bir balıklama atlayış yaptı.
Sonra koltuk altlarından tutarak kıyıya çıkardılar çocuğu. Boynu omuzlarının içine göçmüştü. Daha sonra da hep böyle başı omuzlarının içinde, dilsiz ve kambur yaşadı. Hala da yaşıyor. İşte o kazadan sonra bir daha denize sokmadım ayağımı. (s. 27)
(Urla) denize küsmüş, artık hiçbir şeyle uğraşmayan bir halkı vardı buranın. (s. 28)
Bütün bunları niye anlattım, bilmiyorum, içimden geldi. Kendimden söz etmek için herhalde. (s. 29)
Bacaksız Adam
Sonunda karaya varmıştık
Allah, Allah sesleriyle sahile ilerledik. (s. 36)
Rumlar, adadaki Türklerden daha iyi Türkçe konuşur ona göre! (s. 37)
Yukarıdan bir yerden havan mermisinin ıslığını duydum. Doğruca üzerime gelmekte olan mermiyi, başımı kaldırıp havada gözlerimle takip ettiğimi söylersem kimse inanmaz belki, ama aynen öyle oldu.
Havaya fırladığımı hatırlıyorum, iki kolumu yana açmış uçuyordum. Bacaklarım benden ayrılmış, biraz önümde, sağa sola savruluyorlardı. (s. 39)
İki bacağımı da kaybedecektim hem de kasıklarımdan. (s. 40)
Benim için savaş bitmişti. (s. 48)
Kuşların Destansı Yolculuğu
Hoplayıp zıplayan bir sürü ufak top gördüğünde çok şaşırdı. (s. 49)
Sonunda fokurdayan esrarengiz topların yanına vardılar. Bunlar yalnızca kuştu. Çirkin, yusyuvarlak kuşlar.
Kuşların insandan kaçmadığını gören bir tanesi en yakınındaki kuşa sıkı bir tekme savurdu. Havaya fırlayan kuş, dağılan beyaz tüyleriyle birlikte sırt üstü yere çakıldı. Bu oyun diğer çocukların ilgisini çekmişti. Hep birden koşarak kuş sürüsünün içine daldılar. Ellerindeki keskileri rasgele kuşlara savuruyor, kanatları açık, yerde karınüstü sürünen kuşlara tekme atıyorlardı. (s. 50)
Ötekilerden farklı bir kuş, çıkan sıcak çöl rüzgarını fırsat bilerek uçuş antrenmanına başladı. (s. 51)
Önce tek bir kuş oldu, zikzaklar daireler çizerek havada dolaşıp duruyordu. Sonra beş ve sonra dokuza çıktı sayıları, milyonlarca kuştan oluşan tek bir kuş. (s. 52)
Sırtına takılı tüfeği eline aldı kuşlara doğrultup ateş etti. Diğer türbanlı adamlar da ona katıldı. Neyse ki lider kuş olan bitenden etkilenmemişti. Hiçbir şey olmamış gibi uçuşunu sürdürüyor, diğer binlerce kuşa yol gösteriyordu. (s. 54)
Kartallar havada süzülerek aralarına karıştı. Çok geçmeden sivri gagalar ve güçlü pençeler, aralarına dört, beş, belki de dokuz adet kuşu çekip aldı. (s. 55)
Altlarında uçsuz bucaksız bir plaj göz alabildiğince uzanıyordu. Kuşlar burayı gözlerine kestirmişti.
Kuşlar, denizlerin atası sayılan yaşlı Akdeniz’in üzerinde uçuyordu. Kuzeye gidiyorlardı. (s. 56)
Sürekli olarak Kuzey Kıbrıs’a uçan yolcular özel olurdu. Bunların arasında iş görüşmesine sekreteriyle gitmekte olan patronlar, ilaç firmalarınca düzenlenen sempozyumlara bildiri sunan doktorlar, haftada ya da on beş günde bir Girne ve Lefkoşa’da bulunan vakıf üniversitelerinde dışarıdan derse giren profesörler, ne zaman okula devam ettikleri belli olmayan öğrenciler, kumar tutkusunun uçak korkusuna üstün geldiği ev hanımları, çete üyeleri, işten el çektirilmiş yüksek bürokratlar, Kıbrıs gazileri ve Moldovyalı sarışın kadınlar çoğunluğu oluştururdu. (s. 59)
Pilot kabininin ön camında güçlü bir patlama oldu ve bunu birbiri peşi sıra gelen diğer patlamalar izledi. Camlar kısa bir süre içinde kıpkırmızı oldu. Komutanım bence bir kuş sürüsünün içinden geçiyoruz. O zaman yükselelim arkadaşlar. (s. 60/61)
Kuş sürüsü bir hayli kayıp vermişti. (s. 62)
Gece Işıkları
Karataş… Belki de İzmir’in en eski semtiymiş. Museviler 1493’te İspanya’dan sürülünce, ilk olarak İzmir’in bu semtine yerleşmişler. (s. 65)
Körfeze dökülen Melez Çayı’ndan geliyormuş gaz, atık sularını çaya boşaltan sanayi tesislerinden. İzmir’i kurtaracak Büyük Kanal Projesi bu olay üzerine hız kazanmış. (s. 66)
Yeni Kordon, İzmir’de her şeyin bir kez yapıldıktan sonra bozulup, bir daha yapılmasına iyi bir örnektir. (s. 71)
İzmir’de tek canlılık… üniversite hazırlık dershaneleri… Sanki ülkedeki bütün büyük şehirlerde tek büyük etkinlik, bu üniversiteye hazırlık dershaneleri. Bütün ülke insanı harıl harıl üniversiteye hazırlanıyor. Üniversitelerde zaten üniversiteye hazırlık kursu düzeyini bir türlü aşamıyor. Ne zaman gidecek bu millet gerçek bir üniversiteye. (s. 75)
12 Eylül 1980 günü, askeri darbe yapılmış olduğunu dehşetle fark etti hocalar. (s. 80)
Bir daha hiçbir şey eskisi gibi olmamış. (s. 81)
İzmir insanının derinlere nüfuz etmiş, garip, kendine özgü bir aşağılık duygusu, bir eziklik duygusu vardır.
İzmir’in nesi meşhurdur? Tabii ki kadınları! (s. 84)
Karataş
Sayın Hocam, Karataş semtinde bir apartmanın beşinci katında oturuyordu.
Apartman sağlamdı… neredeyse yıkılacakmış izlenimi veriyordu. (s. 87)
Şimdiki eşiyle yirmi yıla yakın bir zamandır burada oturduğunu biliyorum.
Son yedi/sekiz yıldır Karataş’ta hemen her şey kötüye gitti. Yoldan geçen insanlar birbirine artık selam vermez, çöpler toplanmaz oldu. (s. 88)
Cinsel kimlik karmaşası içinde yaşayanlar uzun yıllar mekan tuttukları Alsancak semtinden sürülüp kapağı Karataş’a atmaları doksanlı yılların başına kadar gider. Bunların öncüsü hocamın oturduğu apartmanda bir daire almak suretiyle Karataş’ı ele geçirme operasyonunu başlatmıştır. (s. 93)
Karataş işte böyle tuhaf ve iç karartıcı, ürkütücü bir yer haline gelmişti. (s. 96)
Şölen (Sempozyum)
Bülent hoca, Selena Pub’a gidiş saatini beklerken alışkanlığı gereği internette porno sitelere girip çıkıyordu. O insanları, birer insan olarak merak ediyordu hocamız. (s. 97)
Bülent hoca öteden beri özel üniversitelere karşıydı. Yararlı olduklarına inanmıyor, bu kurumları zengin aile çocuklarının dört/beş yıl boyunca rehabilite edildiği, bir takım züppe ve pahalı mekanlar olarak görüyordu. (s. 98)
Oryantasyon toplantısına on dakikalık gecikmeyle de olsa katılmayı başardı. (s. 99)
Öğrencilerinizle yalnız ve yalnızca İngilizce iletişim kurmaya özen gösteriniz. (s. 100/101)
Nasıl, beğendiniz mi? – evet, beğendim (s. 109)
Uygarlık Tarihi, özel bir dersti. Bu dersi verecek kimi bulacaklardı: Bülent Çağlar. (s. 111)
Sayın Hocam
Dairenin bütün ışıkları açıktı. Orası sayın hocamın eviydi işte. Felsefe hocalığının yanı sıra, tam anlamıyla tutkulu, amatör bir kuş gözlemcisi olan hocamız (s. 113/114)
Gün Başlıyor
Eyvah! Dersim vardı bu sabah galiba. (s. 123)
Çanta… nerede acaba? (s. 126)
Hızlı ve kararlı adımlarla üniversitenin giriş kapısına yöneldi (s. 131)
Silgi Olayı
“Ben sizi pek hocaya benzetemedim.” / “Senin yüzünden derse geç kalıyorum.” (s. 133)
Buyurun geçebilirsiniz (s. 134)
Sınıfta öğrencilerle yalnız kalmıştı. (s. 138)
Elindeki silgiyle beyaz tahtayı en üst sol köşesinden silmeye başladı. Gülüşmeler oldu arkada.
Olay işte tam o anda patlak verdi. Hocanın elleri titremeye ve bütün bedeni kasılmaya başladı. Ani bir hareketle geri döndü. Elindeki silgiyi var gücüyle en önde oturan siyah saçlı kızın kafasına fırlattı. Kafasından seken ağır silgi iki sıra arkada oturan oğlanın yüzüne çarpmış ve sonra sıraların altına uçup gözden kaybolmuştu.
Bu noktadan sonra olanlar hakkında iki ayrı çeşitleme var: birincisine göre, hoca silgiyi fırlattıktan sonra sınıfın ortasına bir güzel işemiş. Erkek öğrenciler hocanın üzerine yürüyüp bir güzel pataklamışlar adamcağızı.
Olayın benim sevdiğim çeşitlemesine göre hoca gözlerinden yaşlar boşanarak sınıfı terk etmiş ve bir daha da o özel üniversiteye adımını atmamış. (s. 139/140)
Entipüf
Durmadan hıçkırıyordu.
Hocanın bayağı canı sıkılmıştı (s. 159)
Sen, Hocam…
Birkaç adım sonra Selena Pub’ın kapısından girmiş olacaktın. (s. 171)
Kuşlar Listesi
Niçin Göç Ediyorlar?
Çeşitli deneyler genç kuşların içgüdüsel ve kalıtımsal bir yön duygusuna sahip olduklarını ve buna uyduklarını, yaşlı ve deneyimli kuşların ise harika bir pusulaya ve asıl yerlerinden çok uzağa götürüldükten sonra bile derhal rota değiştirip doğru yolu bulabilme yeteneğine sahip olduklarını kanıtlamıştır. Yapılan araştırmalar, göçmen kuşların daha yumurtadan çıkar çıkmaz, ne zaman ve hangi rota üzerinden göç edeceklerini ve nereye ineceklerini önceden gayet iyi bildiklerini ortaya çıkardı. Yani olay tümüyle genetikmiş. (s. 176)
Tır Parkı
Yüksek lisansın ilk haftası nasıl geçti bakalım gençler? Mutlu musunuz? Konuşan hocaydı. (s. 177)
Hocanın garip huylarından biri daha!
Beyaz peynir almışsa, en iyi beyaz peynir oydu, Türkiye’nin en kaliteli birahanesi hemen her akşam uğradığı Selena Pub’tı. (s. 179)
Ülkemizdeki tüm felsefi etkinlik ne yazık ki “o nedir?”, “bu nedir?”, “kim yazmış?”, “ne söylemiş?” ile sınırlıdır. Bizler daha felsefenin bir tür “giriş” bölümünü yaşıyoruz. Bizdeki bütün felsefe hocaları bir tür felsefe çevirmenidir aslında. (s. 182)
Hocayı güç bela dışarı çıkardığımızda saat üçe geliyordu. (s. 204)
Adamcağızı sağ salim evine sokmuştuk. (s. 206)
Gece nihayet sona ermişti, kazasız belasız. (s. 207)
Pamuk Ördek (Camptorhynchus Baffaius)
Bir zamanlar “Pamuk Ördek” ya da “Tepelitaklak” olarak bilinen bir kuş vardı. Ördek familyasına üye, perdeli ayaklı bir göçmen kışlayandı. Ülkemizde yalnızca Bafa Gölü ve yöresine özgü bu ördek türü, beyaz renkli ve siyah gagalıydı.
Anadolu yarımadasında türü tümüyle yok olan kuşlardan biriydi. (s. 208)
Yolculuk
Zaman durmaksızın geçip gitmekte ve bu karşı konulamaz, durdurulamaz koşusu sırasında, bizim kendi yaşamımızdan da dilim dilim kesitleri yanına alıp götürmektedir.
Benim kaderimde ünlü Bafa ördeği, Comtorhynchus Baffaius’la buluşmak var. (s. 217/218)
Arabanın ön ızgarasına bir kuş çarpmış. (s. 223)
Kanatları ızgaranın içine sıkışmış. Elimde ölü Bafa ördeği, yürüyorum. (s. 224)
Kuş
Size telefonda arz etmeye çalıştığım kuş budur sayın hocam. (s. 226)
Uzun lafın kısası, bu kuşun bize verdiği zarar saymakla bitmez. (s. 228)
Kanat Çırpan
Ne kadar oldu ben bu gerzeği bırakalı?
Benim de kendime göre bir yaşamım vardı, hayallerim vardı. Hepsi bu herif yüzünden yok oldu gitti.
Herif beni resmen tavladı. Tabii ben küçüğüm o zamanlar. Safım. Üstelik nişanlıydım da ben o zamanlar. Nişanlıyım ama oynağım, arada başka oğlanlarla çıkıyorum. Çocuğum daha. (s. 230)
Birkaç yıl evvel bunun kütüphanesini yerleştirirken bir defter buldum. Aklın durur. Beni nasıl ilk kez yemeğe çıkaracağını, ne diyeceğini, kendisiyle evlenmem için beni nasıl ikna edeceğini bir bir kaleme almış. Psikopat geri zekalı! (s. 231)
Evden ayrıldıktan sonra bizimkisini yalnızca bir kez cepten aradım. O da şöyle ağız dolusu küfredip rahatlamak için. (s. 242)
Şimdi annemlerle kalıyorum. (s. 243)
Bu hıyarın içki probleminin kesinlikle benimle en ufak bir ilişkisi yok. Asıl faktör ne biliyor musun? Üniversite… Neden mi? Bence sıkıntıdan. Belki de parasızlıktan. Düşündüklerini, hayallerini bir türlü gerçekleştirememekten. (s. 245)
Yeniden Doğan Adam
Yapılacak bir şey yoktur. Ne de olsa babamdır. (s. 249)
Gibi
Boş bir defteri yanında sürekli taşımak ve ona hiçbir şey yazmamak gibi. Hafızasını kaybetmek ve bu duruma hiç aldırış etmemek gibi. (s. 258/259)
Metis, Kasım 2010
Gerçek, (görünen) gerçek değildir