Ahmet Mütenebbi (şair) Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

MÜTENEBBÎ (915-965)

Arap Divan şairi. Kasideleriyle ün kazanmıştır.

Kûfe’de doğdu, Bağdat’ın güneydoğusunda Deyrü’l-Akûl’de öldü. Asıl adı Ebu t-Tayyib Ahmed b.Hüseyin’dir. İlköğrenimini Kûfe’de yaptı. Güçlü belleği ve şiir yeteneğiyle kısa sürede dikkati çekti. Çocukluğunda Şiiler’in etkisinde kaldı. Kûfe’nin Karmatiler tarafından yağma edilmesi üzerine, ailesiyle birlikte Semave yakınlarına çekildi. Burada kaldığı iki yıl süresinde çöl bedevilerinin dilini ve özelliklerini öğrendi. 927’de Kûfe’ye dönüp kendini şiire verdi.

Ebu’l-Fazl adında bir Karmati’ye bağlandı. Onun görüşlerinin etkisinde kaldı. Kendini dinsel bağlardan kopardı. Gurura kapılarak, yazdığı şiirlerle dünyaya hükmedeceği kanısına vardı. Ancak sonradan bununla bir başarıya ulaşamayacağını anladı. Yetişmesinde etkili olan Şii ve Karmati görüşlerle 930’da Lazkiye’de bir ayaklanma girişiminde bulundu. Kendi kabilesi olan Beni Kelb tarafından da desteklendi. 933’te yakalanıp Hums’ta zindana atıldı. 935’te isyan çıkarmada hatalı olduğunu belirtmek koşuluyla özgürlüğüne kavuştu. Mütenebbî (nebilik iddiasında bulunan kişi) lakabını da aldı.

939’da Suriye Valisi Bedr el-Harsam nin resmi şairi oldu. İki yıl sonra onunla arası açıldı, kaçmak zorunda kaldı. 948’de Halep’te Hamdaniler’in sarayına girip Seyfü’d-Devle’nin şairi olmayı başardı. Ancak kibirli davranışlarından ötürü gözden düştü. Öldürülmek korkusuyla önce Şam’a, oradan da Fustat’a (eski Kahire) gitti. İhşidi Naibi Kafur’un korumasına girdi. Kendisine Sayda valiliği verilmeyince Kafur’u hicvetti, ardından Irak’a kaçtı. Büveyhi Hükümdarı Adudu’d-Devle’nin yanına, Şiraz’a gitti. Orada ilgiyle karşılandı. Bir süre sonra Irak’a dönerken yolda bedevilerin saldırısına uğrayıp öldürüldü.

Mütenebbî, Arap şiirinin büyük ustalarından biridir. Özellikle devlet büyüklerine övgüler yazmıştır. Sanatı yaşamına koşut olarak dört evre gösterir. Seyfü’d-Devle’nin yanındayken yazdığı şiirler sanatının doruk noktasını oluşturur.

•    YAPITLAR (başlıca): Divan, (ö.s.), F.Dieterici (yay.), 1861.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi