Tarihi Eserler

Ahmed Paşa Camii Nerededir, Tarihi, Mimari, Özellikleri

Ahmed Paşa Camii. Lefkoşe’de XVI. yüzyıla ait cami.

Camiin banisi Arap lakabıyla tanınan Ahmed Paşa, XVI. yüzyılda yaşadığına ve Kıbrıs fethine katıldığına göre, cami­nin de aynı yüzyıl içinde inşa edilmiş olması gerekir. Ayvansarâyî Hadîkatü’l-cevâmî’de, İstanbul’da Fındıklı’daki bir çeşmenin Arap Ahmed Paşa Vakfı ola­rak 983’te yaptırıldığını bildi­rirken, Vefeyât-ı Selâtîn’de muhteme­len bir hata sonucu. Arap Ahmed Paşa’nın 966 tarihinde öldüğü­nü kaydetmektedir.

Lefkoşe’deki cami çeşitli tamirler gör­müş ise de esas mimarisi bellidir. Cami muntazam yontulmuş kesme taşlardan yapılmış bir son cemaat yerini ta­kip eden kubbeli bir harim mekânından ibarettir. İçten ve dıştan payandalarla takviye edilmiş duvarlar bir kare mey­dana getirirler. Bu kareden, dıştan se­kizgen kasnaklı ve 6 m. kadar çapında olan kubbe yuvarlağına geçiş, içeride köşelerde dört tromp ile sağlanmıştır. Minare de şerefe çıkmalarındaki mukarnaslan ile Türk mimarisinin klasik devresine işaret eder. Ahmed Pasa Ca­mii Kıbrıs’ta Türk mimarisinin en baş­ta gelen örneklerinden biridir. Caminin kurucusu Ahmed Paşa’nın İstanbul’ da Fındıklı’da bir yalısının bulunduğu, tür­besinin de hemen bu yalının bitişiğinde olduğu bilinmektedir. Bugün Mimar Si­nan Üniversitesi önündeki bahçenin yerinde bu­lunan bu türbe ile Ahmed Paşa’nın çeş­mesi ve zevcesinin vakfı olan Hatuniye Camii ile tekkesi, 1955′ teki istimlâk­ler sırasında yıkılmış ve ortadan kaldı­rılmıştır.

DİA