Ahmed b. Hadraveyh Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

AHMED b. HADRAVEYH

Ebû Hâmid Ahmed b. Hadraveyh el-Belhî (ö. 240/854) İlk sufîlerden ve Melâmetiyye’nin ilk temsilcilerinden.

Dinî ilimleri öğrendikten sonra tasav­vufa yöneldi. Hatim el-Asam ve Ebü Türâb en-Nahşeb’den istifade etti. Bâyezîd-i Bistâmî ve Ebû Hafs el-Haddâd ile görüştü. Sohbetine katılanlar arasında, “Müeddibü’l-evliyâ” unvanını alan Ebû Bekir el-Verrâk ile Ebü’l-Hüseyin en-Nûrf ve Ebü Abdullah el-Belhîyi saymak gerekir.

Ahmed b. Hadraveyh fakirlikteki izze­tin ve dervişlikteki şerefin gizli tutul­masını ister ve diğer ilk devir Melâmetîleri gibi, gönül dünyasının sırlarını açı­ğa vurmama konusu üzerinde önemle durur. Ebû Hafs onun için, “Ahmed’den daha büyük bir himmete, daha doğru bir hale sahip bir başkasını görmedim” derken Bâyezîd-i Bistâmî, “Üstadımız Ahmed’dir” demişti. Ahmed b. Hadraveyh’in “Horasan’ın güneşi ve fütüvvet ehlinin yöneticisi” olduğunu söyleyen Hücvîrî onun melâmet yolunu tuttuğu­nu söyler. Zevcesi Fâtıma’nın da en de­rin tasavvufî konulan Bâyezîd-i Bistâmî ile tartışabilecek kadar bu hayatın için­de olduğu rivayet edilir. Hücvîrî, Ahmed b. Hadraveyh’in er-Ri’dye bihukükıl-tâh adlı bir eseri olduğunu kaydeder.

TDV İslam Ansiklopedisi