Ahi Pehlivan kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Ahi Pehlivan kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: Tokat’a bağlı Niksar’da XIV yüzyılda yaşa­dı. 723 (1323) tarihli vakfiyesine göre asıl adı Mehmed’dir. Aynı zamanda Hacı sıfatını da taşır. Bazı araştırıcılara göre kitâbelerde Ahi Pehlivan’ın Evhadî nisbeti taşımasından dola­yı 1200-1210 yılları arasında Meyyâfârikin’deki Eyyubî hükümdarı Melik Evhad Necmeddin ibn el-Adil’in kölelerinden biri olduğu ve daha son­ra Selçuklu Devleti hizmetine girmiş olabileceği ihtimali ileri sürülür. Bazıları ise Evhadî mah­lasının, Moğollar devrinde yaşamış meşhur şair ve sûfî Evhadüddin Kirmanî (ö. 1228)’den ge­lebileceğini ileri sürerler. Vakfiyesinde “haysiyet sahibi ve cömert kişilerin kendisiyle övündüğü” bir şahsiyet olarak nitelendirilen Ahi Pehlivan’ın isminin yanında “el-Evhadî” nisbesinin yer al­mamasının, belli bir şöhrete ulaştıktan ve top­lumda yeni bir yer edindikten sonra köleliğini hatırlatan bu sıfatı muhtemelen psikolojik açı­dan kullanmamış olmasından ileri geldiği ifade edilir.

Alı AÇIKEL

Kaynak: Ahi Ansiklopedisi, 1. cilt, T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Ankara, 2014