Agostino Bassi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BASSI, Agostino (1773-1856)

İtalyan bakteriyoloji bilgini. Bulaşıcı hastalıkların asalak mikroorganizmalardan ileri geldiğini açıklayarak bakteriyolojinin öncüsü olmuştur.

25    Eylül 1773’te, Lombardia Bölgesi’ndeki Lodi kenti yakınlarında, Mairago kasabasında doğdu. Pavia Üniversitesi’nde hukuk ve fen bilimleri okuduktan sonra devlet memuru olarak çalışmaya başladı; fakat gözlerinden hastalanınca 1816’da emekliye ayrılarak Mairago’daki çiftliğine çekilmek zorunda kaldı. 17 Şubat 1856’da aynı kasabada öldü.

Çitçilikte pek başarılı olamayan Bassi, o sıralar ipekböceklerinde başgösteren ve Lombardia’nm ipek üretimini büyük ölçüde sarsan kireç hastalığını (mus-kardin) araştırmaya başladı. 25 yıl süren incelemeleri sonucunda, ölen ipekböceklerini kaplayan beyaz maddeyi sağlam bir böceğe şırınga ettiğinde aynı hastalığın başladığını gördü ve buradan yola çıkarak bu öldürücü hastalığın bulaşıcı olduğunu, hastalık yapıcı etkenin de gözle görülemeyen asalak bir mantar türü olduğunu açıkladı. Botrytis bassiana adını verdiği bu mantar bugün Beauvaria bassiana adıyla bilinir. Bassi, 1835 ve 1836’da bu gözlemlerini yayımladığı iki ciltlik yapıtında, bu mantarla savaşmak için kimyasal maddeler kullanılmasını önerdi. En önemlisi de, hayvanlarda, bitkilerde ve insanlarda asalak yaşayan birtakım mikroorganizmaların bulaşıcı hastalıklara neden olduğu yolunda bir genellemeye vardı.

Hastalıkların gözle görülemeyecek kadar küçük birtakım canlılardan kaynaklandığı düşüncesi IO 100 yıllarında Romalı Varro tarafından ortaya atılmış, 16. ve 17. yy’da Kircher, Borel ve Redi gibi bilim adamlarınca çeşitli biçimlerde açıklanmıştı. Ancak, kendisinden on yıl kadar sonra Pasteur ve Koch’un geliştirecekleri hastalık yapıcı mikroorganizmalar kuramının temellerini atan Bassi olmuştur.

•    YAPITLAR: Del mal del segno, calcinaccio o moscardino, 1835-1836,(“Kireç Hastalığı ya da Muskardin Üzerine”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi