Adolf von Harnack Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

HARNACK, Adolf von (1851-1930)

Alman kilise tarihçisi ve tanrıbilimci. Hıristiyanlık’ın, İsa’nın öğretilerinden uzaklaşarak, dogmalaştığını öne sürmüştür.

Cari Gustav Adolf von Harnack, 7 Mayıs 1851’de Estonya’nm Dorpat kentinde doğdu, 10 Haziran 1930’da Heidelberg’de öldü. Babası Thedosi-us Harnack, tanrıbilim profesörüydü. Dorpat ve Leipzıg’de öğrenim gören Harnack, 1876’da Leipzig Üniversitesi’nde doçent oldu. 1879’da Giessen, 1886’da da Marburg üniversitelerinde öğretim üyeliği yaptı. Lutherci kilisenin tutucu üyelerinin direnişlerine karşın, 1888-1924 arasında Berlin Üniversitesi’nde profesör olarak görev aldı.

Albrecht Ritschl okulunu izleyen Harnack, Hı-ristiyanlık’ın ahlak yönlerini vurgulayarak, katılıktan uzak bir Hıristiyan inancı yaratmaya çalışmıştır. Erken dönem Hıristiyan tarihi ve edebiyatım derinlemesine inceleyen, Lehrbuch der Dogmengeschichte (“Dogmanın Tarihi Üzerine Elkitabı”) yapıtında Hıristiyanlık dogmasının doğuşu ve gelişimini ayrıntılı biçimde açıklar.

Harnack’a göre din, insan yaşamım düzenlemeyi amaçlar. Hıristiyanlık öğretileriyle İsa da, anlattığı Tanrı Krallığı ile, bunu yapmayı amaçlamıştır. Buna karşın dinsel bir topluluk kurulduğunda dine bağlanan kişi, bu dinin önerdiği tüm genel inançları da benimsemek zorunda kalır. Hıristiyanlık’ın gelişimi de böyle olmuş İsa’dan sonra ilk vaazlarda onun önem verdiği ahlak konularından çok İsa’nın kişiliğinin üzerinde durularak dogmalaşmaya gidilmiştir. Reformasyon bu sorunu çözememiş, bu dogmalar Protestanlık ile sürdürülmüştür.

Harnack, yüzyılların güçlendirdiği bu dogmalardan sıyrılmak için, dört Incil’e geri dönülmesi ve yeniden yorumlanması gerektiğini savunmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Lehrbuch der Dogmengeschichte, 1886-1889, 3 cilt, (“Dogmanın Tarihi Üzerine Elkitabı”); Das Wesen des Christentums, 1900, (“Hıristiyanlık’ın Özü”); Entstehung und Entwicklung der Kirchenverfas-sung und des Kirchenrechts in den zwei ersten jahrhunder-ten, 1910, (“İlk İki Yüzyılda Kilise’nin Yapısı ve Hukuku”) ;Ausgewahlte Reden und Aufsatze, (ö.s.), 1951, (“Seçilmiş Konuşmalar ve Yazılar”).

•    KAYNAKLAR: A. von Zahn-Harnack, Adolf von Harnack, 1936.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi