Adalet Ağaoğlu

1929 Ankara’nın Nallıhan ilçesinde doğdu. Oyun, öykü ve roman yazarı. Yazılarında “Adalet Sümer, Adalet Sümer Ağaoğlu, Parker Quinck, Remüs Telada” imzalarını da kullandı. 1946’da Ankara Kız Lisesini, 1951’de Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. Uzun yıllar TRT Ankara Radyosunda çalıştı. İlk yazıları Ulus Gazetesi’nde çıktı.

edebiyat/adalet-agaoglu

Adalet Ağaoğlu, Sevim Uzgören’le beraber yazdığı ilk oyunu Bir Oyun Yazalım 1953’te sahnelendi. Çoğu 1960’larda yazılan ve sahnelenen oyunlarında ağırlıkla aile-birey ilişkilerini, sosyal baskıların bireyler üzerindeki olumsuz etkilerini işledi. 1973’te yayımlanan Ölmeye Yatmak adlı romanında Ağaoğlu, Cumhuriyet döneminin hakim dünya görüşünün belirli sosyal katmanlardaki bireylere etkisinde görülen çelişki ve tutarsızlıkları işledi. Ağaoğlu’nun bir diğer romanı Fikrimin İnce Gülü (1976) adlı romanında ise, Almanya’da çalışan bir işçinin özlem, beklenti ve umutlarının yaşanan gerçeklik karşısında yok oluşunu, uzun bir memlekete dönüş seyahati çerçevesinde anlattı.Romanın biçimsel sorunlarına çözüm aradı. Eserlerinde günlük sorunlardan uzak durmadı, toplum sorunlarını ele aldı. Kadının toplumdaki yeri üzerinde durdu.

Ağaoğlu, STK faaliyetleri arasında, 1986’da İnsan Hakları Derneği’nin kurucuları arasında yer almış ama 2005 yılında dernekten ayrılmıştır. Türkiye’de yapılan ‘Ermenilerden özür dileme’ kampanyasına katılmış ve 12 Eylül 2010 referandumunda ‘Evet’ oyu vereceğini açıklamıştır.

Eserleri

Oyun

• Bir Piyes Yazalım (1953)
• Evcilik Oyunu (1962)
• Tombala (1963)
• Çatıdaki Çatlak (1964)
• Sınırlarda (1966)
• Tombala, 1967
• Bir Kahramanın Ölümü (1968)
• Kendini Yazan Şarkı (1970)
• Çıkış (1970)
• Kozalar (1971)
• Üç Oyun (1973)
• Oyunlar (1982)
• Çok Uzak Fazla Yakın (1990)
• Duvar Öyküsü (1992)

Roman

• Ölmeye Yatmak (1973)
• Fikrimin İnce Gülü (1976)
• Bir Düğün Gecesi (1979)
• Yaz Sonu (1980)
• Üç Beş Kişi (1984)
• Hayır (1987)
• Ruh Üşümesi (1991)

Öykü

• Yüksek Gerilim (1978)
• Sessizliğin İlk Sesi (1978)
• Hadi Gidelim (1982)
• Romantik Bir Viyana Yazı (1993)
• Hayatı Savunma Biçimleri (1997)

Deneme-Eleştiri

• Gerçekten (1986)
• Gece Hayatım (1991)
• Karşılaşmalar (1993)
• Başka Karşılaşmalar (1996)

Ödüllü Eserleri

• Üç Oyun 1974 TDK Tiyatro Ödülü
• Yüksek Gerilim 1979 Sait Faik Hikâye Ödülü
• Bir Düğün Gecesi  1979 Sedat Simavi 1980 Orhan Kemal ve Madaralı roman ödüllerini,
• Çok Uzak Fazla Yakın Türkiye İş Bankası 1992 Büyük Ödülü
• 1994’te 13. Tüyap Kitap Fuarı’nda da onur yazarı seçildi.