Abdurrahman bin Ümmül-Hakem Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

ABDURRAHMAN b. ÜMMÜL-HAKEM

Ebû Mutarrif Abdurrahman b. Abdillâh b. Osman es-Sekafî (ö. 66/685-86) Emevî valilerinden, tabiî.

Ebû Sütyân’ın kızı olan annesi Ümmü’l-Hakem’e nisbetle İbn Ümmü’l-Hakem diye de anılır. Hicretin 53. yılında Bizans’a karşı açılan sefere katıldı. Da­yısı Muâviye b. Ebû Süfyân tarafından Küfe valiliğine getirildi (58/677-78). Bu­rada vali iken cuma hutbesini oturarak okuduğu için sahâbî Kâ’b b. Ucre tara­fından şiddetle tenkit edildi. Daha son­ra kötü idaresi yüzünden Kûfeliler tara­fından kovulunca bu defa Mısır’a vali olarak gönderildi. Yolda kendisini karşı­layan sahâbî Muâviye b. Hudeyc. Kûfe’de olduğu gibi Mısır’da da başarılı olamayacağını söyleyerek onu Şam’a dönmeye razı etti. Ardından yine Muâ­viye tarafından el-Cezîre’ye vali tayin edilen Abdurrahman, dayısının vefatına kadar bu görevde kaldı. Abdullah b. Zübeyr’in Şam valisi Dahhâk b. Kays, Mervân’la savaşmak üzere şehirden çıkınca Abdurrahman derhal buraya hâkim ol­du ve halkı Mervân b. Hakem’e biat et­meye çağırdı.

Bazı kaynaklarda sahâbî olduğu riva­yet edilen Abdurrahman. Hz. Osman’ın katillerinden Amr b. Hâmık’ı öldürmek­le de şöhret kazanmıştır.

Bibliyografya

1- İbn Sa’d, et-Tabakâtü’l-kübrâ (nşr. İhsan Abbas), Beyrut 1388/1968.
2- Taberî, Târîh (nşr. Muhammed Ebü’l-Fazl), Ka­hire 1960-70-Beyrut, ts. (Dârıı Süveydân), V, 273, 288, 310-312; VI, 140.
3- İbnü’l-Esîr, üsdul-ğabe (nşr.Muhammed İbrahim el-Bennâ v.dğr). Kahire 1390-93/1970-73.
4- İbn Ha­cer. el-İşâbe, Kahire 1328.

TDV İslam Ansiklopedisi