Abdülvasi el-Cebeli Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Bedîüzzamân Abdülvâsi’ b. Abdilcâmi’ Garcistânî el-Cebelî (ö. 555/1160) İranlı şair. Selçuklu Sultanı Sencer’in saray şairi olarak tanınır. Afganistan’ın Garcistan bölgesindeki Cebel’de doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Bir süre Herat’ta oturduktan sonra Gazne’ye gide­rek Gazneli Behrâm Şah b. Mes’ûd’a in­tisap etti ve orada dört yıl kaldı. Dayı­zadesi Behrâm Şaha yardım için Gaz­ne’ye gelen Selçuklu Sultanı Sencer’in ilgisini çekti ve onun hizmetine girdi. Sultan Sencer’in yanı sıra Şehâbeddin ve Ziyâülmülk Gâlib b. Tiğlib. Mâzenderan Hükümdarı Muhammed. Kutbüddin Muhammed ve Atabekler’den Şücâüddin Ömer’e de methiyeler yazdı. Ölüm tarihi olarak genellikle 555 (1160) yılı kabul edilmektedir.

Enverî, Muizzî. Mes’ûd-i Sad Edîb Sâbir ve Senâî gibi büyük kaside ve mesnevi şairleriyle çağdaş olan Abdülvâsi-i Cebelî, XII. yüzyılın ilk yarısında Fars şiirinde meydana gelen üslûp değişmesinde rol oynayan önemli şairler­den biridir. Şiirlerinde önceki devir şair­lerine göre Arapça kelime ve tâbirlere daha fazla yer vermiş, edebî sanatları çokça kullanmıştır. Bir saray şairi ola­rak kasideleri şekil ve muhteva bakı­mından daha önceki örneklerden pek farklı değildir. Kaynaklarda Arapça şiir­leri de olduğu zikredilen şairin iki mülemmaı dışında Arapça şiirine rastlan­mamıştır. Başta İran ve Türkiye kütüp­haneleri olmak üzere birçok yerde yaz­ma nüshaları bulunan divanı ilk defa 1862’de Lahor’da basılmış, ayrıca Z. Sa­fa tarafından iki cilt halinde tenkitli neşri yapılmıştır.