Tarihi Şahsiyetler

Abdülsamet el-Pelinbani Kimdir, Hayatı, Eserleri

ABDÜLSAMET el-PELİNBANİ XVIII. yüzyılda yaşayan Semmâniyye tarikatına mensup Malezyalı âlim ve mutasavvıf.

Sumatra’nın Pelimbenk şehrinde doğ­du. Hayatının büyük bir kısmını Arabis­tan’da bilhassa Mekke ve Tâifte geçirdi. Semmâniyye tarikatının kurucu­su Muhammed es-Semmân’a (ö. 1190/1776) intisap etti. Akaid ve mantıkla il­gili Zühretü’l-mürîd fî beyânı kelimeti’t-tevhîd adlı Malayca eserini, Ah­med ed-Demenhûrinin Mekke’de ver­diği derslerde aldığı notlardan derle­miş; Gazzâlînin İhyâ’ü ulûmi’d-dîn’ini Seyrü’s-sâlikîn [23], Bidâyetü’I-hidâyesini Hidâyetü’s-sâlikîn adıyla Malayca’ya tercüme etmiş­tir. 1779’da başlayıp 1788’de Tâifte ta­mamladığı Seyrüs-sâlikin’de İhyâ’ü ulûmi’d-dîn’in bazı yerlerini kısaltmış, bazı bölümlerine de ilâveler yapmıştır.

Abdüssamed’in Urvetü’l-ittika ve silsiletü üli’l-ittika adlı evrâd mecmu­ası ile er-Ratib ve Naşîhatü’l-müslimîn isimli Arapça iki risalesi daha vardır. Müslümanları kâfirlere karşı cihada da­vet eden nasihatlardan ibaret olan son risale, anonim Açe şiiri “Hikâyet Prang Sabî’nin yazılmasında etkili olmuştur. Bu şiirlerin değişik şekilleri, XIX. yüz­yılın sonları ile XX. yüzyılın başlarında Açelilerin Hollandalılara karşı verdiği bağımsızlık mücadelesinde elden ele do­laşmıştır.