Edebi Şahsiyetler

Abdülmü’min b. Muhammed el-Hoyi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

XII. yüzyıl sonlarıyla XIII. Yüzyılın ilk yarısında yaşadığı kabul edilen Anadolu Selçuklu nakkaşı.

Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi’nde korunan Ayyûkî’ye ait Varka vü Gülşâh adlı Farsça mes­nevinin minyatürlerini yapan sanatkâr­dır. Eserdeki yetmiş bir minyatürden bir tanesine (vr. 58b) yazdığı “Amel-i Abdülmü’min b. Muhammed en-Nakkâş el-Huveyyi” ibaresinden. XI. yüzyıl or­talarında Türkler’in eline geçen ve bu asırlarda Huvey şeklinde telaffuz edilen Azerbaycan’daki Hoy şehrinden olduğu anlaşılmaktadır. Hakkında pek çok araştırma ve ince­leme yayımlanmış olan bu yazmanın müstensihi ve istinsah tarihi bilinmemektedir. Kitabın Osmanlı öncesine ait cildinden ve tipik Anadolu Selçuklu nesihi hattından, bir Anadolu Selçuklu eseri olduğu anlaşılmaktadır. Uygur üs-lübundaki minyatürlerinin tam benzer­lerine de yine Selçuklu yazmaları ile se­ramiklerinde rastlanmaktadır. Nakkaş Abdülmü’min el-Hüyi’nin, Konya Karatay Medresesi’nin 651 (1253) yılında tanzim edilen vakfıyesindeki elli şahit arasında, ismi başlarda yer alan ve taşıdığı “Eş-şeyh” unvanından o tarihte yaşlı olduğu anlaşılan Şeyh Abdülmü’­min b. Muhammed el-Hûyî ile aynı şa­hıs olabileceği ileri sürülmektedir.

TDV İslâm Ansiklopedisi

İlgili Makaleler