Abdullah-ı Şüttari Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

ABDULLAH I ŞÜTTARİ (ö. 832/1428-29) Şüttâriyye tarikatının kurucusu kabul edilen Hindistanlı mutasavvıf.

Hakkındaki bilgiler daha çok Gulâm Server-i Lâhûrînin Hazînetü’l-asfiyâ’ına dayanmaktadır. Hemedâniyye tari­katını Ali el-Hemedânrden, Kâdiriyye tarikatını Şeyh Abdülvehhâb’dan aldı. Hazînetü’l-aşüyâ’a göre Şehâbeddin es-Sühreverdfnin soyundan gelen Ab­dullah, Tayfûriyye tarikatı şeyhlerinden Muhammed Arife intisap etti. Şeyhi ona Şüttârî (veya Şattâr) lakabını verdi; hırka giydirerek tarikatı yayması için Hindistan’a gönderdi. Abdullah-ı Şüt­târî önce Hindistan’ın Bankipûr şehri­ne, sonra Kanpûr’a gitti ve orada bü­yük bir üne kavuştu. Bir süre sonra Câlûh’a geldi; Câlûh hükümdarının baş­şehir Mend’de kendisine tahsis ettiği bir yere yerleşerek tarikatını yaymaya başladı. Nüzhetü’l-havâpr müellifinin Güizâr-ı Ebrâr’dan naklettiğine göre 832’de (1428-29) Mend’de vefat etti. Değişik şekillerde kaydedilen tarikat silsilelerinin hepsi Bâyezîd-i Bistâmfye ulaşır. Abdullah-ı Şüttârfnin meşrebi, tasavvufta üç genel temayülü ifade eden tarîk-i ebrâr, tarik-i ahyâr, tarîk-i şüttârdan sonuncusudur. Bu yol aşk, vecd ve cezbeyi esas alır. Kendisine “Pîr-i tarikat”, “Sâhib-i tarikat” denilmekle birlikte Şüttâriyye tarikatı daha önce de mevcuttu. Nitekim bazı kay­naklarda şeyhi Muhammed Arife Şüt­târî lakabı verilmektedir. Kendisinden önce genel bir tasavvufî tavır ifade eden Şüttâriyye, Abdullah-ı Şüttârî ta­rafından özel bir tarikat olarak kurul­muş olmalıdır.