Tarih

Abdullah bin Cafer Kimdir, Hayatı (Cafer-i Tayyar’ın Oğlu)

Abdullah b. Ca’fer b. Ebî Tâlib

Ebû Ca’fer Abdullah b. Ca’fer b. Ebî Tâlib (ö. 80/699-700) Hz. Ali’nin yeğeni ve Habeşistan’da doğan ilk sahâbî.

Babası Ca’fer-i Tayyar Habeşistan’a hicret eden sahâbîlerdendir. Annesi, daha sonra sırasıyla Ebû Bekir ve Ali ile evlenecek olan Esma bint Umeys el-Has’amiyye’dir. Ailesiyle birlikte Habe­şistan’dan Medine’ye dönen Abdullah, yedi yaşlannda iken Peygamber’e biat etti. Babasının Mûte Savaşı’nda şehid düşmesi üzerine Hz. Peygamber ona büyük ilgi gösterdi. Hâşimoğulları’ndan Peygamber’i gören ve sohbetinde bulu­nanların sonuncusudur. Hz. Peygamber’in vefatında on yaşlarında genç bir sahâbî olan Abdullah, ayrıca cömertliği ile de şöhret buldu; bu sebeple “Bahrü’l-cûd” ve “Kutbü’s-sehâ” diye anıldı.

Abdullah, özellikle Hz. Ali’nin hilâfe­tinde ve daha sonraki dönemlerde adından sık sık bahsedilenlerden biri olmasına rağmen, siyasî sahada pek önemli rol oynamadı. Mısır Valisi Kays b. Sa’d’ı azledip yerine, kendisinin ana-bir kardeşi olan Muhammed b. Ebû Be­kir’i tayin etmesi konusunda amcası Ali’ye tavsiyede bulundu. Cemel Vak’ası’na katıldı; Sıffın’da Kureyş, Esed ve Kinâne kabilelerine kumanda etti. Hz. Ali’yi şehid eden İbn Mülcem hakkında­ki kısas hükmünü bizzat infaz etti. Kerbelâ Vak’ası öncesinde Küfeliler’in is­teklerini kabul etmemesi konusunda Hz. Hüseyin’e tavsiyede bulunduysa da onu ikna edemedi ve kendisinin de iki oğlu Hüseyin’le beraber Kerbelâ’da şe­hid edildi.

Abdullah b. Ca’fer, doğrudan Hz. Peygamber’den, ayrıca annesi Esma ve amcası Ali’den hadis rivayet etti. Bu ha­dislerden yirmi üç tanesi Ahmed b. Hanbel’in Müsned’inde (I, 203-206) yer almıştır. Kendisinden de oğulları İsmâil ve İshak ile tabiînin ileri gelenlerin­den Kasım b. Muhammed, Urve b. Zübeyr ve Şa’bî gibi âlimler hadis rivayet etmiştir.

Vefatı için 84, 85, 86 ve hatta 90 ta­rihleri verilmekte ise de tercih edilen görüşe göre 80’de (699-700) Medi­ne’de ölmüştür.

Diyanet İslam Ansiklopedisi