Abdülkerim Cili Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Abdülkerim bin İbrahim bin Abdülkerim. Mutasavvıf, şair . Hicri 767=1365’te Bağdat’a bağlı Cil kasabasında doğdu, Hicri 832=1428 Bağdat’ta öldü. Cili nisbesi doğduğu kasabaya izafetledir. Hayatı hakkında kaynaklarda yeterli malumat bulunmayan Abdülkerim Cili, eserlerinde Şerefüddin İsmail bin İbrahim el-Ceberti’den “şeyhim” diye bahseder ve bu münasebetle Bu bilgilerinden anlaşıldığına göre Zebid bölgesinde kalmış Ceberti’den ilim öğrenmiş ve feyz almıştır. Hanbeli mezhebine ve Kadiriyye tarikatine mensuptur. Abduülkerim, eserlerini şerh ettiği, fakat zaman zaman detaylarda fikirlerine karşı bulunduğu, Muhyiddin ibni Arabi’nin tasavvufî fikirlerini kabul etmiştir.  El-İnsan-ül-Kamil adlı tasavvufi eserinde ruhu, kalbi, aklı ve nefsi ile mükemmelleşip maddi-manevi her şeyin yanı sıra ilahi vasıfları ve kudretleri kusursuz bir ayna gibi yansıtan insan-ı kâmil fikir ve tabirini doğrudan doğruya İbn Arabi’den ikti­bas etmiştir. Bu eserde Peygamberi, böyle bir insan-ı kâmilin örneği olarak, göstermeğe çalışmış ve Diğer insanların ruhları bu ilâhî kuvvetlerden, Abdülerim’in sevdiği bir tâbir ile, yalnız birer “nusha” sıfatı ile, nasibedardırlar. Abdülkerim nazariyeleri ara­sına çok defa sofiyane şiirler de karıştırır;ni­tekim kitabının methaline bir makâme sokmuş­tur. Devri ve sonrasında eserleri en geniş ve uzak İslâm âleminde, bilhassa Doğu Hint adalarında, dinî fikirlerin şekillenmesinde büyük bir etkisi olmuştur.

Eserleri: