Edebi Şahsiyetler

Abapûş-i Veli Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

ABAPÜŞ-İ VELİ (ö. 890/1485)

Germiyan şehzadelerinden Hızır Paşa’nın oğludur. Balı Mehmed Çelebi ve Balı Sultan olarak da tanınır. Dedesi Süleyman Şah, Sultan Veled’in kızı Mutahhara Sultan’la evli olduğundan soyu Mevlânâ Celâleddîn-i Rümiye kadar ulaşır. Mevlevî dervişlerinden olan ba­bası kendisine saltanat elbisesi yerine tarikat abası giydirdiği için “Abâpûş-i Veli” lakabıyla anıldı. Hayatının büyük bir kısmını Afyonkarahisar dağında yaptırdığı zaviyede geçirdi. Şehre çok az inen Balı Sultan, bu zaviyedeki sohbetleriyle dervişlerinin manevî hayatına ışık tuttu.

Abâpûş-i Veli’nin Mevlevîlik tarihi açısından esas önemi. Dîvâne Mehmed Çelebi’nin babası olması ve oğlunu sağ­lığında postnişin tayin etmesidir. Böyle­ce Afyonkarahisar dergâhı. Konya’dan sonra tarikatın ikinci önemli merkezi olmuştur. Dîvâne Mehmed Çelebi’ye “İkinci pır”, hatta Mevlânâ’nın yeniden zuhuru olarak bakılmıştır. Abâpûş-i Veli’nin kabri Afyonkarahisar Mevlevî Dergâhı’ndadır.