Dünya Edebiyatı

ﻢ Mim Harfi, Harfinin Okunuşu, Anlamı, Hakkında Bilgi

Mim (ﻢ‎) Arap alfabesinin yirmi dördüncü harfi.

Türk alfabesinin on altıncı, ebced ter­tibinin ve Fenike alfabesinin on üçüncü harfi olup ebced (cümmei) hesabında sayı değeri 40’tır. Fenike alfabesinde adı “su” anlamına gelen memdir. Ârâmîce ve İbrânîce’de memmâyim, Yunanca’da mü şekline dönüşen harf Arapça’da mîm ola­rak söylenir. Arap dilcileri bu kelimenin “şarap, zâtülcenp (satlıcan) ve toplanma” anlamlarına geldiğini kaydeder. Hiyeroglif alfabesinde ve Doğu sanatında su sembolü olarak geçen dalgalı çizgi  şeklinden doğup gelişti­ği, Arap alfabesinde dalgalı kısmın zamanla sıkışarak topuz biçimini aldığı, düz akışı simgeleyen kuyruk keşidesinin ay­nen devam ettiği kabul edilir. Harfin Süryânîce’deki şeklinin yağmur simgesini an­dırdığı belirtilir. Kıraat âlim­lerine göre mîm genellikle izhar ile oku­nur ve asıl harf kabul edilir. Yalnız bâ har­finden önce gelen sakin mîm ihfâ ile oku­nur ve fer’î harf telakki edilir.

Sîbeveyhi’ye göre mîmin mahreci iki dudak arası olup telaf­fuzu için hava ağızdan geçerken geniz boşluğuna basınç yaparak uğultulu (gunne), açık (mechûr) ve sert (şedîd) bir se­sin meydana gelmesine sebep olur. Halîl b. Ahmed’e göre mîm çıkarılırken dudak­lar kapandığından kapantılı bir ünsüzdür İbn Sînâ’-ya göre mîmin çıkış yeri kısmen dudakla­rın arası, kısmen de geniz boşluğu olup hava geniz boşluğundan geçerken uğul­tulu bir sesin oluşmasına yol açar. Şarkiyatçılara göre mîm kapantılı, yumuşak, geniz ünsüzü olan bir dudaksıldır. Mîm sesinin belirleyici ve ayırıcı sıfatları cehr, beyniyye ve gunne-dir. Buna göre telaffuzunda ağız boşlu­ğunda nefes akışı kesilip ses akışı devam ettiği sırada (cehr] genizde nefes ve ses akışının eş zamanlı olarak sürmesiyle vızıltılı- uğultulu bir ses (gunne) meydana gelir; bu ses sert-yumuşak [şiddet-rihvet] arasında orta tınıda [beyniyye, mutavassıta] bir karakter gösterir. Ayrıca mîmdeki ses izlâk, infitâh, inhifâz, terkik ve zuhur sı­fatları gereği telaffuzu dile hafif ve kolay gelen (izlâk) açık ve ince bir sestir.

İlgili Makaleler